woensdag 21 september 2011

Shankara

Ik schop tegen iedereen zijn schenen.
Maar laten we eerlijk zijn, niemand voelt dat echt hard aankomen.
Ik ben namelijk een kleuter.

Ik schop tegen iedereen zijn schenen.
Skeptici, theïsten, theosofen, filosofen, wetenschappers, postmodernisten, boeddhisten, anarchisten…
Het is allemaal één pot nat.
De gelijkenissen zijn groter dan de verschillen.
Wat hebben ze allemaal gemeenschappelijk?
Hun hang naar Zijn.

Neem nu het onderscheid tussen de Oosterse en Westerse cultuur, ik vind dat allemaal schromelijk overdreven.
Ik ben de laatste om daar argumenten voor aan te brengen, gewoon even het volgende ter overweging.
Traditioneel wordt het onderscheid tussen “Worden” en “Zijn” naar voor geschoven als één van de grote verschillen. Het Westen is een "zijnscultuur", het Oosten heeft "worden" als uitgangspunt van het denken. Naar mijn mening een beetje een kunstmatig onderscheid.
Als ik China als voorbeeld mag nemen, in de loop van de geschiedenis heeft het confucianisme daar toch een veel grotere invloed op de maatschappij gekend dan het eerder marginale taoïsme of boeddhisme. En in hoeverre kan het confucianisme beschouwd worden als een filosofie van het worden?

Maar soit, ik wou het even hebben over de “Worden” filosofieën van het Oosten en hun (grote) invloed op bepaalde Westerse filosofieën.


Samsara of Saṃsāra (Sanskriet en Pali: in cirkels ronddraaien), is in boeddhisme en hindoeïsme de cyclus van dood en wedergeboorte zonder begin en schijnbaar zonder eind, onder invloed van begoocheling en karma en vol met lijden. De aanwezigheid van de psychische toestand van verlangen (begeerte, aantrekking), aversie (irritatie, vrees, afstoting) en ignorantie (onwetendheid/domheid, onbewustheid, verwarring) vormt een belangrijk aspect van het bestaan in samsara.
De Advaita Vedanta filosoof Shankara noemt samsara "het universele wordingsproces", het eindeloze worden, in contrast tot het eindeloze Zijn.
Samsara is de wereld zoals gewone wezens die beleven, de werkelijkheid zoals gewone wezens die ervaren en waarbij mentale en emotionele staten van begeerte, irritatie en verwarring geregeld opkomen en de overhand halen.
Samsara vindt plaats in de drie werelden:
  1. de kamadhatu (de wereld van begeerte)
  2. de rupadhatu (de wereld van fijn-materiële vorm)
  3. de arupadhatu (de vormloze wereld)

 Dagelijks leven

In veel boeddhistische stromingen wordt met samsara ook iets anders bedoelt, namelijk het dagelijks leven. Binnen het boeddhisme is de verlichting het hoogst haalbare welk alleen onder invloed van meditatie bereikt kan worden. De meditaties zoals onderwezen door Gautama Boeddha waren de vipassana en de tenang. Een onderdeel van beide technieken is de anapanasati het neutraal observeren van de ademhaling. Dit dient zowel te gebeuren in meditatiehouding (zazen) als in het dagelijks leven (samsara). In het boeddhisme zijn beide meditatiestechnieken belangrijk.

 Samsara en Nirvana

In dezelfde wereld als waar de niet-verlichte geest leeft in het samsara, leeft de verlichte geest in het nirvana. In het nirvana ondergaat de persoon echter géén begeerte, irritatie en verwarring. Al is de omgeving hetzelfde, de mentale toestand is anders. Dezelfde gevoelens en waarnemingen kunnen wel voorkomen, maar de verlichte is daar niet meer mee geïdentificeerd en heeft zodoende ook geen expliciete voorkeur voor een bepaalde ervaring. Hij ziet zichzelf nu in de eerste plaats als de waarnemer ofwel "Het Bewustzijn" waar alle ervaringen in verschijnen, in plaats van als de persoon die alles ondervindt.

In het Oosten (of althans bepaalde stromingen) mag men dan al Heraclitus hebben verkozen boven Parmenides, Samsara is datgene waar we moeten aan ontsnappen, het is “slecht”.
Het “eindeloze Zijn” is het ideaal.
Nu, die reïncarnatie, dat zegt mij hoegenaamd niets.
Dat zegt mij hoegenaamd niets omdat ik een kind ben gebleven.
Welk een boodschap heeft een kind nu aan “wedergeboorte”?

Samsara, samsara.
Ik ben blijven zitten in een ander stadium, in het stadium van A ram sam sam, a ram sam sam.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten