zondag 31 december 2023

De verstopte

 

Op de valreep toch nog de man/vrouw van het jaar: de geïrriteerde mens.

Henri Vidal, Caïn venant de tuer son frère Abel

Op zich zou dat geen onoverkomelijk probleem zijn, ware het niet dat de geïrriteerde mens de onweerstaanbare drang heeft om zijn grieven ook publiekelijk te verkondigen.
"Het MOET gezegd worden".


Ik wens u en mezelf (ik WIL dit gezegd hebben) voor 2024: de geconstipeerde mens


 

Franz Xaver Messerschmidt,  Ein mit Verstopfung Behafteter.

zondag 24 december 2023

Samuel Beckett


In het onderzoek naar het woord van het jaar werd "luid" over het hoofd gezien.

LUID !


Terwijl men daar toch moeilijk naast kon luisteren.

Toen Samuel Beckett in 1969 de Nobelprijs voor literatuur werd toegekend, vroeg de Zweedse televisie om een interview.
Hij stemde toe op voorwaarde dat er geen vragen gesteld zouden worden.



“Don't look for meaning in the words. Listen to the silences...”
Samuel Beckett


Ik wens u een stille kerstmis.
En ja,
waarom niet,
een mens mag toch dromen,
een stil 2024.

Weg met al dat gehakketak en gekrakeel.
Het summum van de ratio is oorlog.
Alleen de liefde kan grootser zijn dan het grootste.

Stilte.

Hier komt u alvast aan uw trekken.
Vandaag zelfs drie voor de prijs van één.
Ik weet het, er bestaat zoiets als de sperperiode voor de solden, officieel mag het nog niet.
Maar diep in mij zit er toch een beetje een rebel verscholen.
Vandaag dus drie voor de prijs van één.
Doe er uw voordeel mee!
Behalve Samuel Beckett krijgt u ook gratis mooie stiltes van Sören Kierke
rgaard en Emil Cioran.




donderdag 14 december 2023

Tan Taigi

 

Philosophy is defining "is".






Buson’s bond with the poet, Tan Taigi (d. 1771), who taught him spontaneity in verse, is evident in the haiga, Taigi and Buson in a Storm, (1777), a sketch to celebrate their camaraderie on the seventh anniversary of Taigi’s demise. The latter is clinging onto a brolly blown inside out, with one clog flung asunder, while Buson clutches his half-closed one, both weathering the elements.
https://asianartnewspaper.com/yosa-buson/#prettyPhoto




zaterdag 2 december 2023

De deurwaarder

 

De deurwaarder: Het onderscheid tussen de meester en de slaaf begint met de inbeslagname van het woord.


Albrecht Dürer, Hand with book

Ik open alleen nog een boek om de woorden de kans te geven te ontsnappen.


donderdag 30 november 2023

De ambitieuze

 

De analyticus heeft een verklaring waarom er zo massaal op niet-democratische partijen gestemd wordt:
De democratische politicus luistert niet naar de verzuchtingen van de mensen.

Zelf stel ik mij dan altijd de vraag of het de taak is van de politicus om naar de verzuchtingen van de mensen te luisteren?
Ik zie het veeleer als de taak van de politicus om te zeggen: ik zie het zus en zo, en als u het ook zo ziet kan u misschien overwegen om op mij te stemmen.

"Het is niet mijn ambitie om te luisteren naar de mensen, het is mijn ambitie dat de mensen naar mij luisteren", zou het credo van de politicus moeten zijn.

De politicus die mij hierin bijtreedt, krijgt mijn stem.


 

Hakuin Ekaku, Blind man crossing the bridge.

zaterdag 18 november 2023

Noi

 




Film
Noi Albinoi

zondag 5 november 2023

Victor Orban

 


Ooit, als ik eens twee minuten tijd zal hebben -de ware filosoof heeft zijn conclusie al gemaakt -, schrijf ik een cursus filosofie.
Bij deze al een voorsmaakje, een "teaser".

Samenvatting van de filosofie van Simone Weil.

"Het is problematisch dat de autoritaire meerderheid zichzelf als een illiberale democratie beschouwt", zei de zelfverklaarde democraat.


(Foto: Paul Mills)

"Ach, het is een troost dat er nog hoop is", antwoordde de zelfverklaarde filosoof.

Of hoe de denker meent dat zijn hoofd de stut is.
Terwijl het spreekwoord luidt: "Zijn schouders eronder zetten".

maandag 30 oktober 2023

De beroepsaantekenaar

 

Wenn man sich vor der Wahrheit fürchtet (wie ich jetzt), so ahnt man nie die volle Wahrheit.
Als je bang bent voor de waarheid (zoals ik nu ben), zul je nooit de volledige waarheid kennen.
Wittgenstein, dagboek 15/10/1914

Mijn vorige post over het publicatieverbod in de zaak Rousseau begon ik met een citaat van Wittgenstein.
Het lijkt me gepast om in een juridische aangelegenheid het belang van precedenten te eerbiedigen.
Ondertussen heeft een rechter, in tegenstelling tot de verwachtingen van zowat alle specialisten, de uitspraak van de rechter in kortgeding bevestigd.
Maar geen nood, DPG media gaat in beroep.

"De voorzitter oordeelt dat noch de grondwet, noch het Verdrag voor de Rechten van de Mens een in alle omstandigheden geldend preventief publicatieverbod uitsluiten", zegt persrechter Sofie Van Ginderdeuren over de motivering van de uitspraak.
DPG Media tekent nu hoger beroep aan die beslissing, omdat de zaak naar eigen zeggen een "principekwestie" is geworden.
(VRT Nieuws)

Geweldig!
Blijven doorbomen over hetzelfde onderwerp, het is me op het lijf geschreven.
Ondertussen is het ook een "principekwestie" geworden, je hoeft er dus geen enkele concrete rechtspraak bij te betrekken. De rechtspraak is filosofisch geworden, mijn soort rechtspraak.
Vooraleer je kan besluiten dat het een principekwestie betreft, moet je het er natuurlijk wel over eens zijn over welk principe het precies gaat.
Het principe moet geformuleerd worden.
Zelf sta ik erg huiverig tegenover het formuleren van een principe.
In principe is het aan de principesteller om die eer op zich te nemen.
Waarop al de rest er dan zijn lusten  kan op botvieren: "Hypocriet ! Wat met dit en dat en zus en zo?"
Waarop de principesteller zich dan verdedigt: "Maar dat heb ik helemaal niet gezegd". "Stropop!"
Bij wijze van uitzondering formuleer ik zelf het principe dat beoordeeld moet worden:
"Preventieve censuur is nooit mogelijk."

Ik blijf mij er over verbazen dat taalvaardige mensen de humor daar niet van inzien.
Censuur is een verbod, een verbod om "iets welbepaalds" te uiten (ik maak bewust geen onderscheid tussen spreken, schrijven, publiceren, tonen, ...).
Een preventief verbod is nooit mogelijk.
Dat klinkt goed.







Sculptuur: zelfportret als Midas
Jean-Joseph Carriès

Waarom ik nu in dezen ongewonen opschik heden voor u opgetreden ben, zult ge spoedig hooren, als gij slechts geen bezwaar maakt ooren te hebben voor mijn spreken, niet, zooals gij die gewoonlijk hebt voor den prediker in de kerk, maar zoo als gij die pleegt op te steken voor marktschreeuwers, paljassen en hansworsten, ooren, zooals onze bekende Midas ze indertijd voor Pan opzette.
...
Waarom behoefde ik dit zelfs nog te vermelden? Alsof ’t niet, zooals men pleegt te zeggen, met zooveel letters op mijn voorhoofd geschreven staat, wie ik ben en alsof, zoo iemand mocht beweren, dat ik een Minerva of een Sophia (wijsheid) ben, hij niet al aanstonds enkel door mij aan te zien van het tegendeel zou overtuigd worden, ook al kwam hem daarbij mijn taal, waarin zich een zuiver beeld van mijn geest weerspiegelt, niet te hulp. Ik blanket mij nooit en mijn voorhoofd vertoont niets anders dan hetgeen in ’t diepste van mijn hart woont: aan alle kanten gelijk ik volkomen op mij zelf, zoodat zelfs zij mijn aanwezigheid niet kunnen ontveinzen, die voor zich bovenal aanspraak maken op den titel van wijzen en als apen het purper en als ezels in de leeuwenhuid rondwandelen. Hoe zorgvuldig zij zich ook vermommen, komen toch ergens de ooren voor den dag en verraden den Midas. Waarachtig, ook dit slag van menschen is ondankbaar, want, hoezeer zij in de eerste plaats tot ons volkje behooren, schamen zij zich toch bij den grooten hoop zoozeer over onzen naam, dat zij dien niet zelden anderen als een erg scheldwoord naar ’t hoofd werpen. Zijn wij daarom niet volkomen in ons recht, als wij die luidjes, die, ofschoon zij de grootste zotten (Moren) zijn, voor de grootste wijzen (Sophen) willen doorgaan, Morosophen (zotwijzen) noemen?
Erasmus, Lof der zotheid

Een preventief verbod.
Men suggereert een onderscheid tussen een verbod en een preventief verbod.
Maar elk verbod is in de rechtspraak per definitie (legaliteitsbeginsel) een preventief verbod.

Daarmee wordt de discussie over de al dan niet geoorloofde preventieve censuur herleid tot een discussie over het geslacht der engelen:
n.v.t.
Indien u een pleidooi houdt voor "preventieve censuur is nooit mogelijk" is dat de facto een pleidooi voor "censuur is nooit mogelijk".
Dat is uw goed recht uiteraard, maar het is niet in overeenstemming met wat de wetgever bepaald heeft.

Soms voel ik mij als de postbode die een bericht brengt aan een myotonische geit.


vrijdag 6 oktober 2023

De schrijfster

 



De Schrijfster.


Jon Fosse krijgt de Nobelprijs literatuur.
“Hij schrijft het onzegbare”,
zegt de jury.

“Tja, wie niet.”
zeg ik,
“het zou dus zomaar kunnen
dat je de Nobelprijs literatuur krijgt.”

“Nee”,
zegt ze,
met een juf achtige kordaatheid,
en ze maalt haar tanden, even.

“Ik leef het”,
schrijft ze.

donderdag 5 oktober 2023

De zattemansklapper

 
In mijn verbeelding ben ik soms een wereldvermaard schrijver in Vlaanderen.
Jaja, ik heb alvast een zeer levendige verbeelding.
Ik ben dan zo beroemd dat ze mij van "den humo" over mijn zeven hoofdzonden komen vragen.
Laat ik u meteen de moeite besparen om naar de onderzijde te scrollen.

Mijn favoriete onenightstand.

Maya Detiège.
Ooit las ik (in de zeven hoofdzonden nota bene, tenminste als mijn geheugen me niet in de steek laat) dat Maya Detiège fan was van de schrijver David Lodge.


Een vonk van herkenning die mij meteen in lichterlaaie zette.
Is dat niet de basis van een onenightstand?

Barbara Sarafian.
In dezelfde rubriek las ik dat ze volledig loos gaat op Mary J Blige.
Idem dito.




En dan, als kers op de taart, rechter Erika Colpin.
Erika Colpin omdat ze een vonnis uitsprak waar ik door omver werd geblazen.
Iemand die steelt is een dief.
Iemand die zich schuldig maakt aan een racistische uitspraak is een racist.
Rechtspraak is een "piece of cake" voor de rechter die zich aan de logica houdt.
Niet zo voor de absurdiste Erika Colpin.
De uitspraak is racistisch maar het is geen racisme.

Don't need no hateration Holleration in this dancery

Of om het met François Mitterrand te zeggen:
"Een racistische uitspraak? Et alors?"
Dat is evenwel een brug te ver.
Een racistische uitspraak is een fout.
En bij een fout hoort een passende straf.
Zou het geen passende straf zijn voor Conner Rousseau en zijn advocatenteam dat ze beroep moeten doen op het precedent van Erika Colpin om de vrijspraak te verkrijgen?
Go Unia, go (wel best geen onderzoek in de eigen databank!)

Ooh, it's only gonna be about a matter of time
Before you get loose and start lose your mind

Soit, de favoriete onenightstand.
Doe mij dus maar een triootje. Maya Detiège, Barbara Sarafian en Erika Colpin.
Heb ik altijd al eens willen doen.




dinsdag 3 oktober 2023

De grondwetspecialist

 

Each of the sentences I write is trying to say the whole thing, i.e. the same thing over and over again; it is as though they were all simply views of one object seen from different angles.
Wittgenstein
Culture and value

Vandaag vanuit juridische hoek!

Bedenking in de zaak Conner Rousseau versus VTM nieuws aangaande publicatieverbod.


In de loop van volgende week moet een rechter beslissen of het eenzijdige verzoekschrift van Conner Rousseau om informatie tegen te houden al dan niet terecht was.
Zelden had een rechter een gemakkelijkere taak volgens een aantal grondwetspecialisten, hij kan niet anders dan de beslissing van de rechter in kortgeding te herroepen.
(Volgens bepaalde bronnen had de rechter in kortgeding op woensdagavond een verjaardagsfeestje en meer mogen wij helaas niet zeggen.)

Artikel 25 van de grondwet.
"De censuur kan nooit worden ingevoerd."
Duidelijker kan het niet. Dat is een feit.
En de grondwetspecialist is van oordeel dat daarmee alles gezegd is.
Hij gaat echter voorbij aan het feit dat justitie bij uitstek Nietzscheaans van aard is.
"Er zijn geen feiten, alleen interpretaties."

Dat staat haaks op de behoefte van de mens, een mens heeft al eens behoefte aan zekerheid.
Dat wordt zeer duidelijk op juridisch vlak.
Een mens heeft nood aan rechtszekerheid.
Recht staat of valt met rechtszekerheid.
Rechtszekerheid: alles wat niet verboden is, is toegestaan.
Dat is het legaliteitsbeginsel of wettigheidsbeginsel en is als dusdanig opgenomen in de grondwet onder artikel 14.
"Geen straf kan worden ingevoerd of toegepast dan krachtens de wet."
Alles wat niet verboden is, is toegestaan.
De wetgever is in dat opzicht duidelijk geweest: er is geen verbod om zich uit te spreken.
Dat impliceert dat er ook geen verbod is om een verbod uit te spreken.
Dat is logisch, de wetgever zou zichzelf monddood maken moesten ze een dergelijk verbod uitvaardigen.
Gesteld dat het een prerogatief van de wetgevende macht zou zijn (niemand mag een verbod uitspreken behalve de wetgever), dan is dat in strijd met artikel 10 van de grondwet: alle Belgen zijn gelijk voor de wet.
En het is helemaal geen prerogatief van de wetgevende macht. Rechters vaardigen voortdurend verboden uit. Het uitspreken van een verbod is essentieel in de rechtspraak.
Censuur zou in dat opzicht het verbieden van het uitspreken van een verbod betekenen.
Exit rechtspraak in dat geval.
Gelukkig kan censuur nooit worden ingevoerd.
Het is niet verboden om een verbod uit te spreken.
Er is in deze zaak dus wel degelijk ruimte voor interpretatie, om de eenvoudige reden dat "nooit" zichzelf schaakmat zet.
Artikel 19 van de grondwet.
De vrijheid van eredienst, de vrije openbare uitoefening ervan, alsmede de vrijheid om op elk gebied zijn mening te uiten, zijn gewaarborgd, behoudens bestraffing van de misdrijven die ter gelegenheid van het gebruikmaken van die vrijheden worden gepleegd.
Artikel 19 van de grondwet, daar vinden we de broodnodige ruimte voor interpretatie.
Sommige dingen mogen niet gezegd worden.

Dat is het einde van het betoog in zijn algemeenheid. Elke verdere ontwikkeling van het betoog zou een ondermijning zijn van het uitgangspunt. Elk verder argument kan gepareerd worden met: dat is maar een interpretatie.
"Ondermijning" is trouwens een groot woord. We hebben een doos munitie ter beschikking gekregen die bij nader onderzoek een doos met losse flodders blijkt te zijn. Op gezichtsverlies na zijn er geen andere verwondingen meer te verwachten. Het vuurgevecht wordt daarmee gedegradeerd tot een spelletje paintball. "Opgewaardeerd" zou trouwens een beter woord zijn dan "gedegradeerd".
Paradoxaal genoeg geldt dat echter ook voor de verdere argumentatie van de tegenpartij.
Indien "De censuur kan nooit worden ingevoerd" beschouwd wordt als absoluut, is elke verdere argumentatie niet alleen irrelevant, het is een tikkende tijdbom onder het uitgangspunt.
Het duurt net zolang tot iemand het doorprikt.
"Als je wél vooraf een publicatie zou kunnen tegenhouden, zouden mensen daar misbruik van kunnen maken. Door bijvoorbeeld juiste en terechte informatie zo lang tegen te houden door allerlei procedures, tot de maatschappelijke relevantie voorbij is", besluit de grondwetspecialist zijn betoog.
"Het is maatschappelijk relevant", beweert de grondwetspecialist impliciet.
Staat u mij toe om daar even dieper op in te gaan. Dat mag ongetwijfeld, het is maar interpretatie.
(Tussen haakjes, "een foute interpretatie" is een veel gemaakte vergissing. Men negeert het primaat van het substantief op het adjectief.)
Artikel 19 van de grondwet: de vrijheid om op elk gebied zijn mening te uiten, is gewaarborgd, behoudens bestraffing van de misdrijven die ter gelegenheid van het gebruikmaken van die vrijheden worden gepleegd.
Racistische uitspraken zijn strafbaar om het een beetje concreet te maken.
Iets wat strafbaar is, dat is verboden. Een gelijkheidsteken (verbod = strafbaar) werkt in beide richtingen in de logica.
Maar tot nader order zijn er geen racistische uitspraken (Conner Rousseau is niet eens beschuldigd, laat staan dat er een veroordeling zou zijn) en is er dus geen enkele maatschappelijke relevantie.
Immers, geen enkel medium publiceert  morgenochtend in grote vette letters:

Bekende grondwetspecialist heeft geen wetenschapsfraude gepleegd.

De tijdbom is ontploft. De verdere argumentatie van de grondwetspecialist is weggevaagd. Waardoor het lijkt alsof zijn initiële stelling "censuur kan in deze zaak niet worden overwogen" mee de lucht is ingevlogen. Voor alle duidelijkheid, dat lijkt alleen maar zo.
"Censuur kan in deze zaak niet worden overwogen", is een interpretatie.




Painting: "Collateral damage" by Elizabeth Cook

woensdag 27 september 2023

Zij

  

Zee


Ik wil nog wel een tijdje
zei hij.
Ze glimlachte.
Een zee van tijd
zei zij.
Dat heb ik toch weer maar mooi gehad,
die glimlach,
dacht hij,
en zei

en zij
en zij


 

Beeld:
"De zee, die grote beeldhouwer"
Jean-Michel Folon



dinsdag 26 september 2023

Susan Sontag

 

"Een groot schrijver is ofwel een echtgenoot of een minnaar".
Zo begint het essay "Een ideale echtgenoot" van Susan Sontag, een essay over Albert Camus.

Het einde van de eerste korte paragraaf luidt "Het is jammer als men gedwongen wordt tussen die twee te kiezen."
Dat was beter ook meteen het einde van het essay geweest.
De ideale echtgenoot is een minnaar.
Dat geldt trouwens ook voor de vrouw.
De ideale echtgenote is een minnares.

Door wie of wat zou Susan Sontag gedwongen worden?
Jammer dat ze daar niet meer kan over nadenken.

“One of my oldest crusades is against the distinction between thought and feeling, which is really the basis of all anti-intellectual views: the heart and the head, thinking and feeling, fantasy and judgment . . . and I don’t believe it’s true. . . . I have the impression that thinking is a form of feeling and that feeling is a form of thinking.”

Susan Sontag worstelt in haar essay met haar demonen die ze projecteert op Camus.

"Een sigaret tussen de lippen, of hij nu een regenjas aan heeft, een trui en een open hemd of een officieel kostuum" Susan Sontag


Wat is haar probleem?
"Nee, zijn probleem was voornamelijk dat hij in de kuil viel die hijzelf had gegraven: zijn eigen deugdzaamheid."
Ze zou ook de teksten van Camus die haar probleem verklaren kunnen herlezen.


Nul homme ne peut dire ce qu'il est. Mais il arrive qu'il puisse dire ce qu’il n'est pas. Celui qui cherche encore, on veut qu'il ait conclu. Mille voix lui annoncent déjà ce qu'il a trouvé et pourtant, il le sait, ce n'est pas cela. Cherchez et laissez dire ? Bien sûr. Mais il faut, de loin en loin, se défendre. Je ne sais pas ce que je cherche, je le nomme avec prudence, je me dédis, je me répète, j'avance et je recule. On enjoint pourtant de donner les noms, ou le nom, une fois pour toutes. Je me cabre alors ; ce qui est nommé, n'est-il pas déjà perdu ? Voilà du moins ce que je puis essayer de dire.

Of deze:
https://vijfvoortwaalf.blogspot.com/2022/11/brice-parain.html


donderdag 21 september 2023

Andreas De Block

 
Interview met een filosoof in De Standaard.

Af en toe doet een mens al eens iets gek.
Ik repte mij naar de krantenwinkel om de krant te kopen!
Filosofie is immers een inspiratiebron bij uitstek.
De filosofie als kunst, niet de filosofie als wetenschap.

Viel me dat even tegen.
Ik ga dat hier niet onder stoelen of banken steken: ik was teleurgesteld.

"Centraal in het boek staat de gedachte dat het botsen van vooringenomenheden leidt tot een betere waarheidsvinding."

Daar kon ik hoegenaamd geen inspiratie in vinden.
Om de eenvoudige reden dat ik al eens iets geschreven heb over "vooroordelen".
Maar toegegeven, dat kan moeilijk aan Andreas De Block verweten worden.
Nu ik mijn tekst herlees vind ik trouwens dat hij nogal cryptisch overkomt.
Meestal maak ik komaf met dat verwijt door te stellen dat het onvermijdelijk is om cryptisch te zijn.
Vandaag ook.
Dwaal hier gewoon wat rond.

Maar die krant had mij wel drie euro zestig gekost.
Was er dan echt niets ....





In alle ijver om de stelling van Andreas De Block te ontkrachten of te bevestigen hebben weinigen waarschijnlijk stil gestaan bij de foto van de betrokkene.
Dat is echter een interessant gegeven.
Andreas De Block zit aan de voet van het standbeeld van kardinaal Mercier.
Een schrijvende kardinaal Mercier.
Dat was een verstandig man.
Omdat het wel wat tijd in beslag kan nemen als je moet poseren terwijl men een standbeeld van je maakt, is het aangewezen om je ondertussen nuttig bezig te houden.
En kardinaal Mercier schreef dus.
Het is niet onbelangrijk om te weten wat hij schreef.
Hij schreef de herderlijke brief "Vaderlandsliefde en standvastige lijdzaamheid."
En meer specifiek volgende passage (je kan het merken aan zijn ietwat ernstige blik, van kardinaal Mercier bedoel ik dan) :






Ik kan het niet helpen, de hedendaagse filosofie doet mij denken aan een binnenpretje dat ik had toen ik vanmorgen het nieuws hoorde.

Het is vandaag Wereld Alzheimer Dag.
Ik was dat helemaal vergeten.



Naschrift 22/09


Ik heb vandaag nog wat zitten nadenken.
(Dit is toch echt een weggever om eens smakelijk te lachen met mijn post van gisteren: NADENKEN ? met de hoovaardige rede zeker)
Ja, vandaag is duidelijk gisteren niet.
De zwakte in het betoog van Andreas De Block is de vooringenomenheid.
Daarmee bedoel ik niet dat de centrale gedachte een vooringenomenheid zou zijn, dat is een weloverwogen en beargumenteerde gedachte, het is een oordeel.
Het vooroordeel is de zwakte in het betoog.
Het bestaan van een vooroordeel impliceert het bestaan van een oordeel.
Dat is een analogie met "das Spiel des Zweifelns selbst setzt schon Gewissheit voraus" van Wittgenstein.
(Met de nadruk op "spel")
Dat maakt dat de tekst van de Leuvense filosoof een soort van achterhoedegevecht wordt.
Ik meng me niet in achterhoedegevechten, ik ben een voorvechter.
Er is een tendens om de tekst van Andreas De Block om die reden af te serveren.
"We hebben niet meer vooringenomenheid nodig, we hebben meer neutraliteit nodig. We hebben niet meer vooroordelen nodig, we hebben meer oordelen nodig." is de teneur van de kritiek.
Maar dat is flauw.
We belanden dan in een "het kip of het ei" problematiek.
Wat is het probleem en wat is de oplossing?
Voor Andreas De Block is er een probleem met "neutraliteit" en "oordeel" en presenteert hij met de beste bedoelingen meer vooringenomenheid als een oplossing voor meer waarheidsvinding.
Voor Ive Marx (om er eentje bij naam te noemen) is de vooringenomenheid een probleem en presenteert hij meer objectiviteit als de oplossing.
Ik ben geen voorvechter, ik ben een kooivechter.
Ik kan Ive Marx met hetzelfde gemak wegzetten als een poseur.
Ik gebruik hier het woord "poseur" omdat ik vermoed dat de aangesproken persoon mijn aanval zo kan opvatten. Maar dat is hij uiteraard niet, als er al een poseur zou zijn, dan ben ik het wel.
Ik ben geen kooivechter, ik ben een schaduwbokser.
Ik beeld mij in dat er een tegenstander is.
Ik ben een danser.
"And those who were seen dancing were thought to be insane by those who could not hear the music".
Friedrich Nietzsche.
Maar dat blijkt bij nader onderzoek geen citaat van Nietzsche.
Zonder twijfel het mooiste citaat van Nietzsche dat er geen is.





Dit zei Nietzsche dan weer wel:
I would believe only in a god who could dance. And when I saw my devil I found him serious, thorough, profound, and solemn: it was the spirit of gravity - through him all things fall.


P.S.
Het spel van het cryptische veronderstelt de verduidelijking.

zondag 17 september 2023

De aforisticus

 

Een goed aforisme verbergt de innerlijke contradictie.
Soms geloof ik het zelf.




donderdag 14 september 2023

De hoeder

 

Hoed je voor de hoeder
(want hij hanteert de roede.)



(painting by Yosa Buson)



De roede is zonder twijfel het meest geliefkoosde verkoopartikel in onze maatschappij.
Niemand kan nog zonder, je hebt ze in alle maten en gewichten. Voor iedereen zijn eigen kleurtje.
Een van de meest populaire is het wetenschapszweepje.
Meestal krijg je er dan gratis hoofdletters bij.
"JIJ MAG DISCUSSIËREN OVER ALLES WAT JE WIL, MAAR NIET ALS HET OVER WETENSCHAP GAAT."
Voor de hoeder van de wetenschap is er alleen de weg vooruit. Vort. Vort. (1)

De hoeder van de moraal gooit er doorgaans enkele uitroeptekens achteraan.
"Je kan niet onder de ethische lat !!!"
Erg populair in deze afdeling is de mensenrechtengesel.
"We kunnen pas verder als de mensenrechten gerespecteerd worden!!", roept de mensenrechtengezel terwijl hij met zijn stokje zwaait: "Terug. Terug."

Is het niet de hoeder van de nuance, dan is het voorzeker de hoeder van de vrijheid.
Of de hoeder van de wet.
Of de hoeder van de democratie.
Of de hoeder van de rede.
Of de hoeder van het medeleven.


Zijn wij dan gedoemd tot een eeuwig "om het verste pissen"?



(Painting by Sengai Gibon)


STOP MAKING SENSE.
(God help us!Help us lose our minds)



(1)
"Je begrijpt het niet", zegt men mij, "wetenschap verandert, je begrijpt de wetenschappelijke methode niet."
Maar de hoeder van de wetenschap beseft niet dat zijn stelling (de wetenschap verandert) geen oplossing biedt voor het probleem, het is een verklaring van het probleem.

Een voorbeeld uit de corona tijd.

Voor de wetenschap hoefden we aanvankelijk geen mondmasker te dragen.
Op dissidente stemmen (het is aangewezen een mondmasker te dragen) werd korzelig gereageerd.

"Hij (Marc Wathelet) is een wetenschapper met een mening. Maar wetenschap werkt bij consensus en de consensus wijkt af van zijn mening."
Dat is het beleefde equivalent van "JIJ MAG DISCUSSIËREN OVER ALLES WAT JE WIL, MAAR NIET ALS HET OVER WETENSCHAP GAAT."

Het lijkt wel of de hoeder van de wetenschap voorbij gaat aan datgene wat voorafgaat aan de wetenschap: de verbeelding.
"What Is now proved was once only imagined" ~ William Blake

Maar het is nog erger! Op het moment dat Marc Wathelet beweerde dat het dragen van een mondmasker aangewezen was, was dat natuurlijk ook een wetenschappelijke uitspraak!
Dat was dus tegelijkertijd verbeelding en wetenschap.
Terwijl dat in de logica natuurlijk onmogelijk is: Wetenschap is in de logica het tegenovergestelde van verbeelding.

Dat is een akelige gedachte.




(Painting by William Blake, The first book of Urizen, Los in horror)

Dat was een akelige gedachte.
STOP MAKING SENSE.
(I'm an ordinary guy
Burning down the house.)

dinsdag 12 september 2023

zondag 3 september 2023

Erasmus

Een lesje in bescheidenheid, kan niet iedereen dat af en toe gebruiken?

De afgelopen maanden, jaren zelfs, werd Desiderius Erasmus hier afgeschilderd als een compagnon de route.
Desiderius als mijn "Yeah Bro!" (vuistje).
Een verbond dat voor eeuwig en altijd bezegeld werd met onze legendarische "gang handshake".


                   Study of Right Hand of Erasmus of Rotterdam and Portrait Study. Hans Holbein.

En dan:
"De rede maakt de mens."
Desiderius Erasmus.


(zelfportret van Erasmus)


Dat is niet echt een uitspraak die in dit blog thuishoort.
Het valt ook niet echt te rijmen met een lofzang op de Zotheid.
Dan stelt zich de vraag of Erasmus als een doordeweekse parttime nonsensist moet gezien worden en als dusdanig uit de annalen van dit blog dient verwijderd te worden?
Ik ben het aan mijn status verplicht om hier een antwoord op te verzinnen.

Tijd om het origineel op te snorren.
Het fragment is terug te vinden in "Declamatio de pueris statim ac liberaliter instituendis"



 Arbores fortasse nascuntur, licet aut steriles, aut agresti foetu: equi nascuntur, licet inutiles: at homines, mihi crede, non nascuntur, sed finguntur. Prisci mortales qui nullis legibus, nullis disciplinis, vago concubitu vitam agebant in nemoribus, ferae verius erant quam homines. Ratio facit hominem, ea locum non habet ubi affectuum arbitrio geruntur omnia.

Trees perhaps come into existence as trees once and for all, even if they turn out wild and barren; and horses are born as horses, even if they prove to be useless. But man certainly is not born, but made man. Primitive man, living in a lawless, unschooled, promiscuous life in the woods, was not human, but rather a wild animal. It is reason which defines our humanity; and where everything is done at the whim of physical desire, reason does not hold its rightful place.
(Vertaling Rowlands, wel spijtig dat de "mihi crede", "geloof me", gewoon genegeerd wordt.)

Yep, het staat er wel degelijk.
Ratio facit hominem.
De rede maakt de mens.

Een lesje in bescheidenheid:
“The most tragic form of loss isn't the loss of security; it's the loss of the capacity to imagine that things could be different.”
Ernst Bloch

(En vooral:
Waarom zou ik iets of iemand nodig hebben om mij daar op te wijzen?
"Thinking is, as it were, talking to oneself"
Desiderius Erasmus)

Dit blog zou evenwel geen blog zijn als we niet op een zijpad zouden belanden.

"homines, mihi crede, non nascuntur, sed finguntur." schrijft Desiderius een zin voordien.
De mensen, geloof me, worden niet geboren, ze worden gevormd.
In het Frans wordt dat mooi vertaald als: "On ne naît pas homme, on le devient".
"Yeah Bro!" (vuistje).

Ik heb nog nooit iets geschreven over Simone De Beauvoir.
Dat is omwille van dit citaat:
"On ne naît pas femme, on le devient."
Waarom zou dat in hemelsnaam niet opgaan voor een man?
Of voor een paard?

vrijdag 11 augustus 2023

Willem van Ockham

 

Willem van Ockham (1288 - 1347) wordt beschouwd als de voorloper van de moderne filosofie.
Hij is vooral bekend van zijn scheermes.

In argumentationibus entia non sunt multiplicanda sine necessitate.

Even het geheugen opfrissen:
Bron: https://www.filosofie.nl/het-scheermes-van-ockham/


Het scheermes van Ockham zegt niet dat we nooit op zoek mogen naar complexe verklaringen, tenzij we daartoe genoodzaakt zijn.

Wat is het?
‘Het scheermes’ stelt dat bij wetenschappelijke theorieën geen aannames  mogen worden toegevoegd die niet noodzakelijk zijn.

Hoe passen we het toe?
Het  scheermes scheidt zin van onzin. Voorbeeld: we hoeven bij kanker niet te zeggen dat die wordt veroorzaakt door ‘pessimisme’. Erfelijkheid of ongezonde levensstijl zijn doorgaans voldoende.

Hoe letterlijk valt de gangbare visie te nemen dat we leven in een onttoverde wereld? Ondanks de enorme wetenschappelijke vooruitgang, tieren bijgeloof en pseudo-wetenschap nog welig. Gelukkig kunnen we ons wapenen tegen zulke uitglijders. De Gentse wetenschapfilosoof Maarten Boudry, coauteur van De ongelovige Thomas heeft een punt (2011), wijst op de heilzame werking van het scheermes van Ockham.

Boudry gebruikt de wijsgerige canon zoals een timmerman zijn gereedschapkist. 2500 jaar (wetenschaps)filosofie heeft namelijk een verfijnd instrumentarium opgeleverd dat helpt om zin van onzin te onderscheiden. Tot onze intellectuele basisuitrusting behoort zonder meer het scheermes van Ockham. Beschouw dit principe gerust als de pendant van het meeste essentiële stuk gereedschap van de timmerman: de hamer. Kennelijk heeft de hoge leeftijd – ruim 650 jaar – niet tot slijtage geleid. In een vraaggesprek legt Boudry uit waarom een principe van een veertiende-eeuwse scholasticus in deze eeuw nog onverminderd actueel is.

Voordat we het scheermes van Ockham gaan toepassen op de actualiteit: wat houdt dit principe precies in?
‘Aan Willem van Ockham, een franciscaner monnik uit Engeland, wordt de uitspraak toegeschreven: ‘In argumentationibus entia non sunt multiplicanda sine necessitate’. In het Nederlands: ‘Binnen redeneringen moeten de onderdelen niet zonder noodzaak worden toegevoegd.’ In de wetenschapsleer wordt deze norm ook wel aangeduid met de term ‘parsimonie’ – zoek naar eenvoudige en economische verklaringen –, maar het scheermes is een veel mooier beeld.

Overigens is het is onduidelijk hoe Ockham het precies bedoeld heeft, maar deze kwestie is slechts een bijkomstigheid. Maar weinig filosofen maken zich druk om de juiste historische interpretatie. Het gaat er om dat we hier een universeel instrument hebben, dat toepasbaar is in alle situaties waarin we op zoek zijn naar verklaringen. Eigenlijk is het scheermes een waarschuwing tegen theorieën die te vergezocht zijn.’


Even checken of u alert aan het lezen bent.
De eerste zin: Het scheermes van Ockham zegt niet ....
Die dekselse moderne filosofen toch.
Uiteraard zijn wij hier niet geïnteresseerd in wat "het scheermes" niet zegt.
Tenzij het u interesseert dat spruitjes lekker zijn in combinatie met een toefje mosterd.
Wij zijn geïnteresseerd in wat "het scheermes" wel zegt.
Het scheermes van Ockham zegt dat we nooit op zoek mogen naar complexe verklaringen, tenzij we daartoe genoodzaakt zijn.
Dat denk ik er toch van.

Gelukkig is het slechts een bijkomstigheid wat Ockham precies bedoeld heeft!

Eigenlijk wou ik het hebben over "De simpelste verklaring is meestal de juiste" waar het artikel mee begint.
Een modern filosoof stelt zich dan de vraag "Wat is de simpelste verklaring?"
Want een modern filosoof stelt eerder vragen dan antwoorden, antwoorden zijn - in tegenstelling tot vragen -  al te stellig.
De simpelste verklaring is "Daar is geen verklaring voor".
Simpeler als dat kan het echt niet.

Nu, wat weinige moderne filosofen weten is dat Willem Van Ockham zijn scheermes van pure miserie uit het raam keilde toen hij dat bedacht.