zaterdag 29 januari 2022

Brussels ketje

 
Feestjaar!
Honderd jaar geleden verscheen de "Tractatus Logico Philosophicus" van Ludwig Wittgenstein.

“A serious and good philosophical work could be written consisting entirely of jokes.”

Dat is een uitspraak van Wittgenstein.
Wat dat betreft ben ik de afgelopen maand toch al wat op mijn honger blijven zitten, dat voorspelt niet veel goeds vrees ik.
Gelukkig zijn er de Brusselse stadsdiensten om soelaas te bieden.


(Foto: Bert Kruismans)

Dat is vintage Wittgenstein!
Bedoeld wordt "fietsers afstappen" vermoed ik.
Maar anderzijds, een fietser die te voet gaat is uiteraard geen fietser maar een voetganger.

Makes my day!


vrijdag 28 januari 2022

Philip Goff

 

Wat zegt Wittgenstein daarover?

“What should we gain by a definition, as it can only lead us to other undefined terms?”
Wittgenstein, Blue book, page 48



 
Of u had daar ook helemaal terecht met een kwinkslag op kunnen reageren.
"Wittgenstein zegt helemaal niets. Hij is namelijk al een tijdje dood en begraven."

Maar dat valt helaas niet onder de definitie van "kwinkslag".

donderdag 27 januari 2022

Merijn Oudenampsen

 

Nog even over Menno ter Braak.

https://merijnoudenampsen.org/2022/01/24/kanttekeningen-bij-ter-braak/

 "Om verschillende redenen is het een draak van een essay: prachtig geschreven maar incoherent en politiek problematisch. Wie de ware aard van het nationaal-socialisme wil begrijpen, kan beter elders zijn lectuur zoeken."

INCOHERENT.

Ik ben het daar helemaal mee eens.
Er is namelijk een analogie tussen enerzijds "iedereen is democraat, maar niet iedereen is een "ware" democraat" en anderzijds "iedereen is rancuneus, maar niet iedereen is "puur" rancuneus".
Moeten wij de zuiverheid nastreven?
Niet echt.
Dat is onversneden zelfironie van Menno ter Braak.

Bij deze een vurig pleidooi om bij alle toekomstige heruitgaven van Menno ter Braak het label parental advisory "geestig" toe te voegen.


 Maar er is dit kleine verschil: ik weet, dat ik voor vrienden schrijf, die
mijn woorden voelen als een lichamelijk contact en mijn zinnen als een ontmoeting, een teeken van verwantschap; ik weet (ja, ik weet, grammatische woordspeling), dat diezelfde woorden en zinnen als een aanmatigend en volslagen krankzinnig klankgeknetter over de hoofden van het ‘publiek’ zullen gaan, van dit door de verheffing des geestes zoo veelzijdige en beschaafde publiek; ik geloof als een onverzettelijke calvinist in den onzin van mijn zinnen, als ik maar één oogenblik overweeg, dat het ‘logische denken’ mijn woorden voor het publiek zou moeten rechtvaardigen. Voor mij zijn de gebruikelijke woorden van het dagelijksch leven middelen, om mijn belangen te behartigen; de woorden, die ik op dit papier gebruik, behartigen niet minder mijn belangen; in beide gevallen is het ‘logische denken’ slechts een schakel, een omzetting van de gebarentaal der apen en visschen in zoogenaamde begrippen, die mij nu eenmaal in zekere omstandigheden beter dienen dan gekrijsch, bijten of verkleuren. De ‘logica’ van dit boek bestaat dan ook alleen voor hen, die in de logica nog het gekrijsch hooren, het bijten voelen en het verkleuren waarnemen, d.w.z. voor hen, die zich reeds met zenuwen en ingewanden van den cultus des geestes van de verhevenheid, het ‘hoogere’ en de grammatica hebben losgemaakt en alleen tegenover de deftige woorden nog aarzelen; mijn ‘logica’ heeft alleen vat op degenen, die elk pedant apriori tegenover de dieren willen afleggen en zèlfs het feit der geestelijkheid tegen den mensch wagen uit te spelen, als het noodzakelijk is; voor alle anderen, van den predikant tot den professor, ben ik - en wil ik zijn - onlogisch, en hoogstens... geestig!

 


maandag 17 januari 2022

De vaderlander

 

Ik ben eerlijk gezegd een beetje in mijn gat gebeten door de column van Geert Van Istendael. 

Hetzelfde stramien van pakweg tien jaar geleden, zoals hij zelf schrijft.
Ik zou naar hartelust kunnen citeren uit mijn dikke Van Dale van de gekoesterde uitgave 1984.
"Dat is helemaal geen larie en apekool."
(Een goede verstaander heeft maar twee woorden nodig.)

Dat boeit mij echter niet meer.
Laat hem schrijven.

Maar waarom mijn copain Pessoa er met de haren bijslepen?

"Não há normas. Todos os homens são excepção a uma regra que não existe".
"There are no norms. All people are exceptions to a rule that doesn’t exist."

Misschien is dat wat voor de mensen geldt ook wel van toepassing op je moedertaal. 

 



zaterdag 15 januari 2022

Zhuang Zi

 

  荃者所以在魚,得魚而忘荃;蹄者所以在兔,得兔而忘蹄;言者所以在意,得意而忘言。吾安得忘言之人而與之言哉?

 

 Fishing-stakes are employed to catch fish; but when the fish are got, the men forget the stakes. Snares are employed to catch hares, but when the hares are got, men forget the snares. Words are employed to convey ideas; but when the ideas are apprehended, men forget the words. Fain would I talk with such a man who has forgot the words!
https://ctext.org/zhuangzi/what-comes-from-without
 

"Butterfly dream"
Lu Zhi

 

vrijdag 7 januari 2022

Karsten Meijer

 

Menno ter Braak is hip!
En meer bepaald zijn essay "het nationaalsocialisme als rancuneleer".


Dat is een kort essay, altijd een voordeel naar mijn mening.
https://www.dbnl.org/tekst/braa002nati01_01/index.php

Het uitgangspunt van zijn denken: "de rancune behoort tot de meest essentieele verschijnselen van onze cultuur, zij is er onverbrekelijk aan verbonden"

Het einde van het essay:
"Wanneer men van de intellectueelen iets mag verwachten, dan is het dit: dat zij zich geen oogenblik door de façade en de uitnoodigende turksche trom laten imponeeren, dat zij ieder oogenblik paraat zijn om vervalschingen te ontmaskeren en bulderende phrasen in ‘gewone’ woorden te herhalen. Daarvoor is noodig, dat de macht van het ressentiment over onze geheele cultuur wordt erkend; want de bestrijding van de phrase door de contra-phrase, die in den strijd om de macht tusschen democratie en nationaalsocialisme onontbeerlijk is, verplicht de intellectueelen geenszins tot critiekloos meeloopen, maar veeleer tot critisch opportunisme; dit critisch opportunisme is het teeken van hun ‘trouw aan de democratie’. Hun eigenlijke probleem: hoe het ressentiment te erkennen en beheerschen, komt later aan de orde, maar niet, voor het ressentiment ‘pur’ is onttroond en aan de ‘leiders’ en hun hemden de groote rechtvaardigheid der historie is voltrokken."

Ik ben het daar niet mee eens.
De stelling is door de tijd weerlegd.
We moeten daar toch eerlijk in durven zijn: we zijn inmiddels een dikke tachtig jaar verder. Tachtig!
Als het eigenlijke probleem na tachtig jaar - tachtig ! - nog niet aan de orde geweest is, dan moeten we durven overwegen dat er misschien een probleem is met de prioriteit.
De omkering van alle waarden!
"Daarvoor is noodig, dat de macht van het ressentiment over onze geheele cultuur wordt erkend".
Na deze erkenning kan je weer verder om anderen te weerspreken.

P.S.
In alle lectuur over dit essay voorwaar een zin gevonden die me uitermate kon bekoren:
"Toch blijft een bepaald ongemak knagen, want het fundament van deze trouw aan de democratie blijft onbekend."
https://nexus-instituut.nl/review/nationaalsocialisme-als-rancuneleer

Alles begint met het knagende ongemak.
Begrijpen (pun intended) waarom de mensen er naar snakken om intellectueel - geniaal van ter Braak - te zijn brengt je ook al een eind vooruit.