Merijn Oudenampsen

 

Nog even over Menno ter Braak.

https://merijnoudenampsen.org/2022/01/24/kanttekeningen-bij-ter-braak/

 "Om verschillende redenen is het een draak van een essay: prachtig geschreven maar incoherent en politiek problematisch. Wie de ware aard van het nationaal-socialisme wil begrijpen, kan beter elders zijn lectuur zoeken."

INCOHERENT.

Ik ben het daar helemaal mee eens.
Er is namelijk een analogie tussen enerzijds "iedereen is democraat, maar niet iedereen is een "ware" democraat" en anderzijds "iedereen is rancuneus, maar niet iedereen is "puur" rancuneus".
Moeten wij de zuiverheid nastreven?
Niet echt.
Dat is onversneden zelfironie van Menno ter Braak.

Bij deze een vurig pleidooi om bij alle toekomstige heruitgaven van Menno ter Braak het label parental advisory "geestig" toe te voegen.

 Maar er is dit kleine verschil: ik weet, dat ik voor vrienden schrijf, die
mijn woorden voelen als een lichamelijk contact en mijn zinnen als een ontmoeting, een teeken van verwantschap; ik weet (ja, ik weet, grammatische woordspeling), dat diezelfde woorden en zinnen als een aanmatigend en volslagen krankzinnig klankgeknetter over de hoofden van het ‘publiek’ zullen gaan, van dit door de verheffing des geestes zoo veelzijdige en beschaafde publiek; ik geloof als een onverzettelijke calvinist in den onzin van mijn zinnen, als ik maar één oogenblik overweeg, dat het ‘logische denken’ mijn woorden voor het publiek zou moeten rechtvaardigen. Voor mij zijn de gebruikelijke woorden van het dagelijksch leven middelen, om mijn belangen te behartigen; de woorden, die ik op dit papier gebruik, behartigen niet minder mijn belangen; in beide gevallen is het ‘logische denken’ slechts een schakel, een omzetting van de gebarentaal der apen en visschen in zoogenaamde begrippen, die mij nu eenmaal in zekere omstandigheden beter dienen dan gekrijsch, bijten of verkleuren. De ‘logica’ van dit boek bestaat dan ook alleen voor hen, die in de logica nog het gekrijsch hooren, het bijten voelen en het verkleuren waarnemen, d.w.z. voor hen, die zich reeds met zenuwen en ingewanden van den cultus des geestes van de verhevenheid, het ‘hoogere’ en de grammatica hebben losgemaakt en alleen tegenover de deftige woorden nog aarzelen; mijn ‘logica’ heeft alleen vat op degenen, die elk pedant apriori tegenover de dieren willen afleggen en zèlfs het feit der geestelijkheid tegen den mensch wagen uit te spelen, als het noodzakelijk is; voor alle anderen, van den predikant tot den professor, ben ik - en wil ik zijn - onlogisch, en hoogstens... geestig!