Zij

  

Zee

Ik wil nog wel een tijdje
zei hij.
Ze glimlachte.
Een zee van tijd
zei zij.
Dat heb ik toch weer maar mooi gehad,
die glimlach,
dacht hij,
en zei

en zij
en zij

 

Beeld:
"De zee, die grote beeldhouwer"
Jean-Michel Folon

Susan Sontag

 

"Een groot schrijver is ofwel een echtgenoot of een minnaar".
Zo begint het essay "Een ideale echtgenoot" van Susan Sontag, een essay over Albert Camus.

Het einde van de eerste korte paragraaf luidt "Het is jammer als men gedwongen wordt tussen die twee te kiezen."
Dat was beter ook meteen het einde van het essay geweest.
De ideale echtgenoot is een minnaar.
Dat geldt trouwens ook voor de vrouw.
De ideale echtgenote is een minnares.

Door wie of wat zou Susan Sontag gedwongen worden?
Jammer dat ze daar niet meer kan over nadenken.

“One of my oldest crusades is against the distinction between thought and feeling, which is really the basis of all anti-intellectual views: the heart and the head, thinking and feeling, fantasy and judgment . . . and I don’t believe it’s true. . . . I have the impression that thinking is a form of feeling and that feeling is a form of thinking.”

Susan Sontag worstelt in haar essay met haar demonen die ze projecteert op Camus.

"Een sigaret tussen de lippen, of hij nu een regenjas aan heeft, een trui en een open hemd of een officieel kostuum" Susan Sontag

Wat is haar probleem?
"Nee, zijn probleem was voornamelijk dat hij in de kuil viel die hijzelf had gegraven: zijn eigen deugdzaamheid."
Ze zou ook de teksten van Camus die haar probleem verklaren kunnen herlezen.


Nul homme ne peut dire ce qu'il est. Mais il arrive qu'il puisse dire ce qu’il n'est pas. Celui qui cherche encore, on veut qu'il ait conclu. Mille voix lui annoncent déjà ce qu'il a trouvé et pourtant, il le sait, ce n'est pas cela. Cherchez et laissez dire ? Bien sûr. Mais il faut, de loin en loin, se défendre. Je ne sais pas ce que je cherche, je le nomme avec prudence, je me dédis, je me répète, j'avance et je recule. On enjoint pourtant de donner les noms, ou le nom, une fois pour toutes. Je me cabre alors ; ce qui est nommé, n'est-il pas déjà perdu ? Voilà du moins ce que je puis essayer de dire.

Of deze:
https://vijfvoortwaalf.blogspot.com/2022/11/brice-parain.html

Andreas De Block

 
Interview met een filosoof in De Standaard.

Af en toe doet een mens al eens iets gek.
Ik repte mij naar de krantenwinkel om de krant te kopen!
Filosofie is immers een inspiratiebron bij uitstek.
De filosofie als kunst, niet de filosofie als wetenschap.

Viel me dat even tegen.
Ik ga dat hier niet onder stoelen of banken steken: ik was teleurgesteld.

"Centraal in het boek staat de gedachte dat het botsen van vooringenomenheden leidt tot een betere waarheidsvinding."

Daar kon ik hoegenaamd geen inspiratie in vinden.
Om de eenvoudige reden dat ik al eens iets geschreven heb over "vooroordelen".
Maar toegegeven, dat kan moeilijk aan Andreas De Block verweten worden.
Nu ik mijn tekst herlees vind ik trouwens dat hij nogal cryptisch overkomt.
Meestal maak ik komaf met dat verwijt door te stellen dat het onvermijdelijk is om cryptisch te zijn.
Vandaag ook.
Dwaal hier gewoon wat rond.

Maar die krant had mij wel drie euro zestig gekost.
Was er dan echt niets ....

In alle ijver om de stelling van Andreas De Block te ontkrachten of te bevestigen hebben weinigen waarschijnlijk stil gestaan bij de foto van de betrokkene.
Dat is echter een interessant gegeven.
Andreas De Block zit aan de voet van het standbeeld van kardinaal Mercier.
Een schrijvende kardinaal Mercier.
Dat was een verstandig man.
Omdat het wel wat tijd in beslag kan nemen als je moet poseren terwijl men een standbeeld van je maakt, is het aangewezen om je ondertussen nuttig bezig te houden.
En kardinaal Mercier schreef dus.
Het is niet onbelangrijk om te weten wat hij schreef.
Hij schreef de herderlijke brief "Vaderlandsliefde en standvastige lijdzaamheid."
En meer specifiek volgende passage (je kan het merken aan zijn ietwat ernstige blik, van kardinaal Mercier bedoel ik dan) :






Ik kan het niet helpen, de hedendaagse filosofie doet mij denken aan een binnenpretje dat ik had toen ik vanmorgen het nieuws hoorde.

Het is vandaag Wereld Alzheimer Dag.
Ik was dat helemaal vergeten.

Naschrift 22/09

Ik heb vandaag nog wat zitten nadenken.
(Dit is toch echt een weggever om eens smakelijk te lachen met mijn post van gisteren: NADENKEN ? met de hoovaardige rede zeker)
Ja, vandaag is duidelijk gisteren niet.
De zwakte in het betoog van Andreas De Block is de vooringenomenheid.
Daarmee bedoel ik niet dat de centrale gedachte een vooringenomenheid zou zijn, dat is een weloverwogen en beargumenteerde gedachte, het is een oordeel.
Het vooroordeel is de zwakte in het betoog.
Het bestaan van een vooroordeel impliceert het bestaan van een oordeel.
Dat is een analogie met "das Spiel des Zweifelns selbst setzt schon Gewissheit voraus" van Wittgenstein.
(Met de nadruk op "spel")
Dat maakt dat de tekst van de Leuvense filosoof een soort van achterhoedegevecht wordt.
Ik meng me niet in achterhoedegevechten, ik ben een voorvechter.
Er is een tendens om de tekst van Andreas De Block om die reden af te serveren.
"We hebben niet meer vooringenomenheid nodig, we hebben meer neutraliteit nodig. We hebben niet meer vooroordelen nodig, we hebben meer oordelen nodig." is de teneur van de kritiek.
Maar dat is flauw.
We belanden dan in een "het kip of het ei" problematiek.
Wat is het probleem en wat is de oplossing?
Voor Andreas De Block is er een probleem met "neutraliteit" en "oordeel" en presenteert hij met de beste bedoelingen meer vooringenomenheid als een oplossing voor meer waarheidsvinding.
Voor Ive Marx (om er eentje bij naam te noemen) is de vooringenomenheid een probleem en presenteert hij meer objectiviteit als de oplossing.
Ik ben geen voorvechter, ik ben een kooivechter.
Ik kan Ive Marx met hetzelfde gemak wegzetten als een poseur.
Ik gebruik hier het woord "poseur" omdat ik vermoed dat de aangesproken persoon mijn aanval zo kan opvatten. Maar dat is hij uiteraard niet, als er al een poseur zou zijn, dan ben ik het wel.
Ik ben geen kooivechter, ik ben een schaduwbokser.
Ik beeld mij in dat er een tegenstander is.
Ik ben een danser.
"And those who were seen dancing were thought to be insane by those who could not hear the music".
Friedrich Nietzsche.
Maar dat blijkt bij nader onderzoek geen citaat van Nietzsche.
Zonder twijfel het mooiste citaat van Nietzsche dat er geen is.

Dit zei Nietzsche dan weer wel:
I would believe only in a god who could dance. And when I saw my devil I found him serious, thorough, profound, and solemn: it was the spirit of gravity - through him all things fall.

P.S.
Het spel van het cryptische veronderstelt de verduidelijking.

De aforisticus

 

Een goed aforisme verbergt de innerlijke contradictie.
Soms geloof ik het zelf.

De hoeder

 

Hoed je voor de hoeder
(want hij hanteert de roede.)

(painting by Yosa Buson)

De roede is zonder twijfel het meest geliefkoosde verkoopartikel in onze maatschappij.
Niemand kan nog zonder, je hebt ze in alle maten en gewichten. Voor iedereen zijn eigen kleurtje.
Een van de meest populaire is het wetenschapszweepje.
Meestal krijg je er dan gratis hoofdletters bij.
"JIJ MAG DISCUSSIËREN OVER ALLES WAT JE WIL, MAAR NIET ALS HET OVER WETENSCHAP GAAT."
Voor de hoeder van de wetenschap is er alleen de weg vooruit. Vort. Vort. (1)

De hoeder van de moraal gooit er doorgaans enkele uitroeptekens achteraan.
"Je kan niet onder de ethische lat !!!"
Erg populair in deze afdeling is de mensenrechtengesel.
"We kunnen pas verder als de mensenrechten gerespecteerd worden!!", roept de mensenrechtengezel terwijl hij met zijn stokje zwaait: "Terug. Terug."

Is het niet de hoeder van de nuance, dan is het voorzeker de hoeder van de vrijheid.
Of de hoeder van de wet.
Of de hoeder van de democratie.
Of de hoeder van de rede.
Of de hoeder van het medeleven.


Zijn wij dan gedoemd tot een eeuwig "om het verste pissen"?

(Painting by Sengai Gibon)


STOP MAKING SENSE.
(God help us!
Help us lose our minds)



(1)
"Je begrijpt het niet", zegt men mij, "wetenschap verandert, je begrijpt de wetenschappelijke methode niet."
Maar de hoeder van de wetenschap beseft niet dat zijn stelling (de wetenschap verandert) geen oplossing biedt voor het probleem, het is een verklaring van het probleem.

Een voorbeeld uit de corona tijd.

Voor de wetenschap hoefden we aanvankelijk geen mondmasker te dragen.
Op dissidente stemmen (het is aangewezen een mondmasker te dragen) werd korzelig gereageerd.

"Hij (Marc Wathelet) is een wetenschapper met een mening. Maar wetenschap werkt bij consensus en de consensus wijkt af van zijn mening."
Dat is het beleefde equivalent van "JIJ MAG DISCUSSIËREN OVER ALLES WAT JE WIL, MAAR NIET ALS HET OVER WETENSCHAP GAAT."

Het lijkt wel of de hoeder van de wetenschap voorbij gaat aan datgene wat voorafgaat aan de wetenschap: de verbeelding.
"What Is now proved was once only imagined" ~ William Blake

Maar het is nog erger! Op het moment dat Marc Wathelet beweerde dat het dragen van een mondmasker aangewezen was, was dat natuurlijk ook een wetenschappelijke uitspraak!
Dat was dus tegelijkertijd verbeelding en wetenschap.
Terwijl dat in de logica natuurlijk onmogelijk is: Wetenschap is in de logica het tegenovergestelde van verbeelding.

Dat is een akelige gedachte.

(Painting by William Blake, The first book of Urizen, Los in horror)

Dat was een akelige gedachte.
STOP MAKING SENSE.
(I'm an ordinary guy
Burning down the house.)

Kevin M

 

Erasmus

Een lesje in bescheidenheid, kan niet iedereen dat af en toe gebruiken?

De afgelopen maanden, jaren zelfs, werd Desiderius Erasmus hier afgeschilderd als een compagnon de route.
Desiderius als mijn "Yeah Bro!" (vuistje).
Een verbond dat voor eeuwig en altijd bezegeld werd met onze legendarische "gang handshake".

                   Study of Right Hand of Erasmus of Rotterdam and Portrait Study. Hans Holbein.

En dan:
"De rede maakt de mens."
Desiderius Erasmus.


(zelfportret van Erasmus)


Dat is niet echt een uitspraak die in dit blog thuishoort.
Het valt ook niet echt te rijmen met een lofzang op de Zotheid.
Dan stelt zich de vraag of Erasmus als een doordeweekse parttime nonsensist moet gezien worden en als dusdanig uit de annalen van dit blog dient verwijderd te worden?
Ik ben het aan mijn status verplicht om hier een antwoord op te verzinnen.

Tijd om het origineel op te snorren.
Het fragment is terug te vinden in "Declamatio de pueris statim ac liberaliter instituendis"

 Arbores fortasse nascuntur, licet aut steriles, aut agresti foetu: equi nascuntur, licet inutiles: at homines, mihi crede, non nascuntur, sed finguntur. Prisci mortales qui nullis legibus, nullis disciplinis, vago concubitu vitam agebant in nemoribus, ferae verius erant quam homines. Ratio facit hominem, ea locum non habet ubi affectuum arbitrio geruntur omnia.

Trees perhaps come into existence as trees once and for all, even if they turn out wild and barren; and horses are born as horses, even if they prove to be useless. But man certainly is not born, but made man. Primitive man, living in a lawless, unschooled, promiscuous life in the woods, was not human, but rather a wild animal. It is reason which defines our humanity; and where everything is done at the whim of physical desire, reason does not hold its rightful place.
(Vertaling Rowlands, wel spijtig dat de "mihi crede", "geloof me", gewoon genegeerd wordt.)

Yep, het staat er wel degelijk.
Ratio facit hominem.
De rede maakt de mens.

Een lesje in bescheidenheid:
“The most tragic form of loss isn't the loss of security; it's the loss of the capacity to imagine that things could be different.”
Ernst Bloch

(En vooral:
Waarom zou ik iets of iemand nodig hebben om mij daar op te wijzen?
"Thinking is, as it were, talking to oneself"
Desiderius Erasmus)

Dit blog zou evenwel geen blog zijn als we niet op een zijpad zouden belanden.

"homines, mihi crede, non nascuntur, sed finguntur." schrijft Desiderius een zin voordien.
De mensen, geloof me, worden niet geboren, ze worden gevormd.
In het Frans wordt dat mooi vertaald als: "On ne naît pas homme, on le devient".
"Yeah Bro!" (vuistje).

Ik heb nog nooit iets geschreven over Simone De Beauvoir.
Dat is omwille van dit citaat:
"On ne naît pas femme, on le devient."
Waarom zou dat in hemelsnaam niet opgaan voor een man?
Of voor een paard?