De beroepsaantekenaar

 

Wenn man sich vor der Wahrheit fürchtet (wie ich jetzt), so ahnt man nie die volle Wahrheit.
Als je bang bent voor de waarheid (zoals ik nu ben), zul je nooit de volledige waarheid kennen.
Wittgenstein, dagboek 15/10/1914

Mijn vorige post over het publicatieverbod in de zaak Rousseau begon ik met een citaat van Wittgenstein.
Het lijkt me gepast om in een juridische aangelegenheid het belang van precedenten te eerbiedigen.
Ondertussen heeft een rechter, in tegenstelling tot de verwachtingen van zowat alle specialisten, de uitspraak van de rechter in kortgeding bevestigd.
Maar geen nood, DPG media gaat in beroep.

"De voorzitter oordeelt dat noch de grondwet, noch het Verdrag voor de Rechten van de Mens een in alle omstandigheden geldend preventief publicatieverbod uitsluiten", zegt persrechter Sofie Van Ginderdeuren over de motivering van de uitspraak.
DPG Media tekent nu hoger beroep aan die beslissing, omdat de zaak naar eigen zeggen een "principekwestie" is geworden.
(VRT Nieuws)

Geweldig!
Blijven doorbomen over hetzelfde onderwerp, het is me op het lijf geschreven.
Ondertussen is het ook een "principekwestie" geworden, je hoeft er dus geen enkele concrete rechtspraak bij te betrekken. De rechtspraak is filosofisch geworden, mijn soort rechtspraak.
Vooraleer je kan besluiten dat het een principekwestie betreft, moet je het er natuurlijk wel over eens zijn over welk principe het precies gaat.
Het principe moet geformuleerd worden.
Zelf sta ik erg huiverig tegenover het formuleren van een principe.
In principe is het aan de principesteller om die eer op zich te nemen.
Waarop al de rest er dan zijn lusten  kan op botvieren: "Hypocriet ! Wat met dit en dat en zus en zo?"
Waarop de principesteller zich dan verdedigt: "Maar dat heb ik helemaal niet gezegd". "Stropop!"
Bij wijze van uitzondering formuleer ik zelf het principe dat beoordeeld moet worden:
"Preventieve censuur is nooit mogelijk."

Ik blijf mij er over verbazen dat taalvaardige mensen de humor daar niet van inzien.
Censuur is een verbod, een verbod om "iets welbepaalds" te uiten (ik maak bewust geen onderscheid tussen spreken, schrijven, publiceren, tonen, ...).
Een preventief verbod is nooit mogelijk.
Dat klinkt goed.

Sculptuur: zelfportret als Midas
Jean-Joseph Carriès

Waarom ik nu in dezen ongewonen opschik heden voor u opgetreden ben, zult ge spoedig hooren, als gij slechts geen bezwaar maakt ooren te hebben voor mijn spreken, niet, zooals gij die gewoonlijk hebt voor den prediker in de kerk, maar zoo als gij die pleegt op te steken voor marktschreeuwers, paljassen en hansworsten, ooren, zooals onze bekende Midas ze indertijd voor Pan opzette.
...
Waarom behoefde ik dit zelfs nog te vermelden? Alsof ’t niet, zooals men pleegt te zeggen, met zooveel letters op mijn voorhoofd geschreven staat, wie ik ben en alsof, zoo iemand mocht beweren, dat ik een Minerva of een Sophia (wijsheid) ben, hij niet al aanstonds enkel door mij aan te zien van het tegendeel zou overtuigd worden, ook al kwam hem daarbij mijn taal, waarin zich een zuiver beeld van mijn geest weerspiegelt, niet te hulp. Ik blanket mij nooit en mijn voorhoofd vertoont niets anders dan hetgeen in ’t diepste van mijn hart woont: aan alle kanten gelijk ik volkomen op mij zelf, zoodat zelfs zij mijn aanwezigheid niet kunnen ontveinzen, die voor zich bovenal aanspraak maken op den titel van wijzen en als apen het purper en als ezels in de leeuwenhuid rondwandelen. Hoe zorgvuldig zij zich ook vermommen, komen toch ergens de ooren voor den dag en verraden den Midas. Waarachtig, ook dit slag van menschen is ondankbaar, want, hoezeer zij in de eerste plaats tot ons volkje behooren, schamen zij zich toch bij den grooten hoop zoozeer over onzen naam, dat zij dien niet zelden anderen als een erg scheldwoord naar ’t hoofd werpen. Zijn wij daarom niet volkomen in ons recht, als wij die luidjes, die, ofschoon zij de grootste zotten (Moren) zijn, voor de grootste wijzen (Sophen) willen doorgaan, Morosophen (zotwijzen) noemen?
Erasmus, Lof der zotheid

Een preventief verbod.
Men suggereert een onderscheid tussen een verbod en een preventief verbod.
Maar elk verbod is in de rechtspraak per definitie (legaliteitsbeginsel) een preventief verbod.

Daarmee wordt de discussie over de al dan niet geoorloofde preventieve censuur herleid tot een discussie over het geslacht der engelen:
n.v.t.
Indien u een pleidooi houdt voor "preventieve censuur is nooit mogelijk" is dat de facto een pleidooi voor "censuur is nooit mogelijk".
Dat is uw goed recht uiteraard, maar het is niet in overeenstemming met wat de wetgever bepaald heeft.

Soms voel ik mij als de postbode die een bericht brengt aan een myotonische geit.

De schrijfster

 

De Schrijfster.


Jon Fosse krijgt de Nobelprijs literatuur.
“Hij schrijft het onzegbare”,
zegt de jury.

“Tja, wie niet.”
zeg ik,
“het zou dus zomaar kunnen
dat je de Nobelprijs literatuur krijgt.”

“Nee”,
zegt ze,
met een juf achtige kordaatheid,
en ze maalt haar tanden, even.

“Ik leef het”,
schrijft ze.

De zattemansklapper

 
In mijn verbeelding ben ik soms een wereldvermaard schrijver in Vlaanderen.
Jaja, ik heb alvast een zeer levendige verbeelding.
Ik ben dan zo beroemd dat ze mij van "den humo" over mijn zeven hoofdzonden komen vragen.
Laat ik u meteen de moeite besparen om naar de onderzijde te scrollen.

Mijn favoriete onenightstand.

Maya Detiège.
Ooit las ik (in de zeven hoofdzonden nota bene, tenminste als mijn geheugen me niet in de steek laat) dat Maya Detiège fan was van de schrijver David Lodge.

Een vonk van herkenning die mij meteen in lichterlaaie zette.
Is dat niet de basis van een onenightstand?

Barbara Sarafian.
In dezelfde rubriek las ik dat ze volledig loos gaat op Mary J Blige.
Idem dito.

En dan, als kers op de taart, rechter Erika Colpin.
Erika Colpin omdat ze een vonnis uitsprak waar ik door omver werd geblazen.
Iemand die steelt is een dief.
Iemand die zich schuldig maakt aan een racistische uitspraak is een racist.
Rechtspraak is een "piece of cake" voor de rechter die zich aan de logica houdt.
Niet zo voor de absurdiste Erika Colpin.
De uitspraak is racistisch maar het is geen racisme.

Don't need no hateration
Holleration in this dancery

Of om het met François Mitterrand te zeggen:
"Een racistische uitspraak? Et alors?"
Dat is evenwel een brug te ver.
Een racistische uitspraak is een fout.
En bij een fout hoort een passende straf.
Zou het geen passende straf zijn voor Conner Rousseau en zijn advocatenteam dat ze beroep moeten doen op het precedent van Erika Colpin om de vrijspraak te verkrijgen?
Go Unia, go (wel best geen onderzoek in de eigen databank!)

Ooh, it's only gonna be about a matter of time
Before you get loose and start lose your mind

Soit, de favoriete onenightstand.
Doe mij dus maar een triootje. Maya Detiège, Barbara Sarafian en Erika Colpin.
Heb ik altijd al eens willen doen.

De grondwetspecialist

 

Each of the sentences I write is trying to say the whole thing, i.e. the same thing over and over again; it is as though they were all simply views of one object seen from different angles.
Wittgenstein
Culture and value

Vandaag vanuit juridische hoek!

Bedenking in de zaak Conner Rousseau versus VTM nieuws aangaande publicatieverbod.


In de loop van volgende week moet een rechter beslissen of het eenzijdige verzoekschrift van Conner Rousseau om informatie tegen te houden al dan niet terecht was.
Zelden had een rechter een gemakkelijkere taak volgens een aantal grondwetspecialisten, hij kan niet anders dan de beslissing van de rechter in kortgeding te herroepen.
(Volgens bepaalde bronnen had de rechter in kortgeding op woensdagavond een verjaardagsfeestje en meer mogen wij helaas niet zeggen.)

Artikel 25 van de grondwet.
"De censuur kan nooit worden ingevoerd."
Duidelijker kan het niet. Dat is een feit.
En de grondwetspecialist is van oordeel dat daarmee alles gezegd is.
Hij gaat echter voorbij aan het feit dat justitie bij uitstek Nietzscheaans van aard is.
"Er zijn geen feiten, alleen interpretaties."

Dat staat haaks op de behoefte van de mens, een mens heeft al eens behoefte aan zekerheid.
Dat wordt zeer duidelijk op juridisch vlak.
Een mens heeft nood aan rechtszekerheid.
Recht staat of valt met rechtszekerheid.
Rechtszekerheid: alles wat niet verboden is, is toegestaan.
Dat is het legaliteitsbeginsel of wettigheidsbeginsel en is als dusdanig opgenomen in de grondwet onder artikel 14.
"Geen straf kan worden ingevoerd of toegepast dan krachtens de wet."
Alles wat niet verboden is, is toegestaan.
De wetgever is in dat opzicht duidelijk geweest: er is geen verbod om zich uit te spreken.
Dat impliceert dat er ook geen verbod is om een verbod uit te spreken.
Dat is logisch, de wetgever zou zichzelf monddood maken moesten ze een dergelijk verbod uitvaardigen.
Gesteld dat het een prerogatief van de wetgevende macht zou zijn (niemand mag een verbod uitspreken behalve de wetgever), dan is dat in strijd met artikel 10 van de grondwet: alle Belgen zijn gelijk voor de wet.
En het is helemaal geen prerogatief van de wetgevende macht. Rechters vaardigen voortdurend verboden uit. Het uitspreken van een verbod is essentieel in de rechtspraak.
Censuur zou in dat opzicht het verbieden van het uitspreken van een verbod betekenen.
Exit rechtspraak in dat geval.
Gelukkig kan censuur nooit worden ingevoerd.
Het is niet verboden om een verbod uit te spreken.
Er is in deze zaak dus wel degelijk ruimte voor interpretatie, om de eenvoudige reden dat "nooit" zichzelf schaakmat zet.
Artikel 19 van de grondwet.
De vrijheid van eredienst, de vrije openbare uitoefening ervan, alsmede de vrijheid om op elk gebied zijn mening te uiten, zijn gewaarborgd, behoudens bestraffing van de misdrijven die ter gelegenheid van het gebruikmaken van die vrijheden worden gepleegd.
Artikel 19 van de grondwet, daar vinden we de broodnodige ruimte voor interpretatie.
Sommige dingen mogen niet gezegd worden.

Dat is het einde van het betoog in zijn algemeenheid. Elke verdere ontwikkeling van het betoog zou een ondermijning zijn van het uitgangspunt. Elk verder argument kan gepareerd worden met: dat is maar een interpretatie.
"Ondermijning" is trouwens een groot woord. We hebben een doos munitie ter beschikking gekregen die bij nader onderzoek een doos met losse flodders blijkt te zijn. Op gezichtsverlies na zijn er geen andere verwondingen meer te verwachten. Het vuurgevecht wordt daarmee gedegradeerd tot een spelletje paintball. "Opgewaardeerd" zou trouwens een beter woord zijn dan "gedegradeerd".
Paradoxaal genoeg geldt dat echter ook voor de verdere argumentatie van de tegenpartij.
Indien "De censuur kan nooit worden ingevoerd" beschouwd wordt als absoluut, is elke verdere argumentatie niet alleen irrelevant, het is een tikkende tijdbom onder het uitgangspunt.
Het duurt net zolang tot iemand het doorprikt.
"Als je wél vooraf een publicatie zou kunnen tegenhouden, zouden mensen daar misbruik van kunnen maken. Door bijvoorbeeld juiste en terechte informatie zo lang tegen te houden door allerlei procedures, tot de maatschappelijke relevantie voorbij is", besluit de grondwetspecialist zijn betoog.
"Het is maatschappelijk relevant", beweert de grondwetspecialist impliciet.
Staat u mij toe om daar even dieper op in te gaan. Dat mag ongetwijfeld, het is maar interpretatie.
(Tussen haakjes, "een foute interpretatie" is een veel gemaakte vergissing. Men negeert het primaat van het substantief op het adjectief.)
Artikel 19 van de grondwet: de vrijheid om op elk gebied zijn mening te uiten, is gewaarborgd, behoudens bestraffing van de misdrijven die ter gelegenheid van het gebruikmaken van die vrijheden worden gepleegd.
Racistische uitspraken zijn strafbaar om het een beetje concreet te maken.
Iets wat strafbaar is, dat is verboden. Een gelijkheidsteken (verbod = strafbaar) werkt in beide richtingen in de logica.
Maar tot nader order zijn er geen racistische uitspraken (Conner Rousseau is niet eens beschuldigd, laat staan dat er een veroordeling zou zijn) en is er dus geen enkele maatschappelijke relevantie.
Immers, geen enkel medium publiceert  morgenochtend in grote vette letters:

Bekende grondwetspecialist heeft geen wetenschapsfraude gepleegd.

De tijdbom is ontploft. De verdere argumentatie van de grondwetspecialist is weggevaagd. Waardoor het lijkt alsof zijn initiële stelling "censuur kan in deze zaak niet worden overwogen" mee de lucht is ingevlogen. Voor alle duidelijkheid, dat lijkt alleen maar zo.
"Censuur kan in deze zaak niet worden overwogen", is een interpretatie.

Painting: "Collateral damage" by Elizabeth Cook