zaterdag 6 februari 2016

Sophocles

http://www.demorgen.be/opinie/is-er-nog-ruimte-voor-nuance-of-kan-dat-alleen-als-ons-eigen-kind-voor-de-rechter-staat-ba0c0d2f/

Is er nog ruimte voor nuance, of kan dat alleen als ons eigen kind voor de rechter staat?
Henri Heimans benadrukt dat elke beklaagde zijn eerlijk proces voor de rechter vanaf nul mag en moet beginnen
Henri Heimans is ere-Kamer-voorzitter van het Gentse hof van beroep.




De voorbije dagen ontstond er in de media grote commotie rond het vonnis van de correctionele rechtbank van Gent waarbij opschorting van veroordeling werd uitgesproken in een verkrachtingszaak. In dit stuk wil ik niet schrijven of oordelen over de inhoud van de beslissing van de rechters. Voor mij is het - blijkbaar in tegenstelling tot vele anderen - onmogelijk om over een zaak te oordelen wanneer ik het dossier niet heb gelezen. Evenmin wil ik de betrokken rechters verdedigen, ook al werden hun rechten van verdediging de voorbije dagen door pers én politiek manifest met de voeten getreden. We moeten ervan uitgaan dat deze drie rechters, onder wie twee vrouwelijke magistraten, in een individuele zaak, rekening houdend met alle specifieke omstandigheden waarvan alleen zij en de partijen kennis hebben, in eer en geweten een beslissing hebben genomen. Dit is niet meer of niet minder dan de (moeilijke) taak die hen door de samenleving dagelijks wordt opgedragen.
Als magistraat op rust, met meer dan 35 jaar ervaring in strafzaken, moet mij iets anders van het hart. Zelden heb ik zoveel intellectuele oneerlijkheid gehoord als de voorbije twee dagen. Zelden heb ik mij zo gestoord aan de vele lichtzinnige commentaren in de media van journalisten, politiekers, psychiaters, professoren en zelfverklaarde specialisten. Op basis van één enkele zaak, met kennelijk een uiterst specifieke context, worden conclusies getrokken over de aanpak van seksuele misdrijven door justitie en worden de betrokken rechters gekapitteld. Deze zaak wordt in de media niet individueel afgelijnd, maar vermengd met tal van andere zaken met compleet andere omstandigheden. Zelfgekozen passages uit het bewuste vonnis worden uit de context getrokken en volkomen verkeerd geïnterpreteerd. In de Kamer worden impulsmatig wetgevende initiatieven aangekondigd.

Rechter zonder verweer

Hebben de betrokken commentatoren het dossier gelezen? Hebben zij de zitting bijgewoond, gesproken met de beklaagde en de burgerlijke partij of het psychiatrisch verslag doorgenomen? Kennen zij de voorgeschiedenis of de omstandigheden van de zaak die de drie rechters samen hebben doen besluiten dat er sprake was van afdoende schuldinzicht en voldoende garanties voor de samenleving om deze beklaagde niet effectief naar de gevangenis te sturen, maar een tweede kans te geven? Beseffen zij dan niet dat justitie en de betrokken rechters, zoals zovele strafrechters overigens, elke dag opnieuw, in andere zaken met andere omstandigheden zware straffen opleggen aan andere daders van zedenmisdrijven?

Of dat elke beklaagde in zijn eigen specifieke zaak voor elke rechter vanaf nul begint en een eerlijke kans en een eerlijk proces dient te krijgen? Is er nog ruimte voor nuancering in deze samenleving of willen we dat slechts als we zelf of ons eigen kind voor de rechter staat als dader of slachtoffer? Zien we echt niet in dat in onze snelle samenleving steeds meer mensen steeds minder kennis nodig hebben om te oordelen? Hebben we geen nood meer aan gewetensvolle rechters die met respect voor dader én slachtoffer onbevooroordeeld beslissen op grond van het dossier dat hen wordt voorgelegd en de debatten ter zitting, zonder zich te laten beïnvloeden door een gevoelige publieke opinie die niet altijd een subtiel onderscheid kan maken? Hebben we niet net meer behoefte aan rechters die de moed hebben om tegen de publieke opinie in te gaan en die, met kennis van zaken een beslissing op maat durven nemen voor elke beklaagde afzonderlijk?





Is de drang naar vergelding stilaan zo groot geworden dat mensen willen straffen of een mensenleven definitief willen hypothekeren zonder dat ze de feiten kennen? Zijn we de basisbeginselen van onze rechtstaat stilaan volledig aan het vergeten? Ook slachtoffers hebben overigens recht op een genuanceerde beoordeling van hun zaak. Ik vraag me trouwens af of in dit concreet geval het slachtoffer niet opnieuw wordt geschaad en gestigmatiseerd door de heisa in de media. Een rechter mag alleen in zijn vonnissen spreken en heeft geen enkel verweer tegen berichtgeving over zijn uitspraken. Laten we het belang niet vergeten van onafhankelijke, onpartijdige en individuele rechtspraak.

Beoordeeld worden door een computer

Welke samenleving willen we eigenlijk? Wil je dat menselijk falen na grondige studie van het dossier, met inzicht in de achtergrond van alle betrokkenen en op basis van verslagen van psychiaters, psychologen en justitieassistenten wordt beoordeeld door drie onafhankelijke rechters die jarenlang ervaring hebben opgebouwd? Of willen we als dader of slachtoffer beoordeeld én gelyncht worden op een openbare markt? Willen we werkelijk beoordeeld worden door een computer die elke beklaagde dezelfde straf oplegt of door commentatoren die als ongeleide projectielen een dossier of dader en slachtoffer in kwestie niet moeten kennen om tot een oordeel te kunnen komen?

Het antwoord op deze vraag is voor mij duidelijk. "De dwazen beseffen van iets pas de waarde als ze het hebben verloren." Een wijsheid van Sophocles.





A Buzzer! My kingdom for a Buzzer!

"Zelfgekozen passages uit het bewuste vonnis worden uit de context getrokken en volkomen verkeerd geïnterpreteerd."
Out!
Henri Heimans ligt er uit!
Oh wat heb ik heimwee naar een programma als Zeg eens Euh.
Van zodra er iemand "interpretatie" en "verkeerd" combineert, de buzzer!
En dan met zijn allen bulderen van het lachen à la Margriet Hermans.
Het is per slot van rekening maar een spelletje.

Gelukkig voor Henri was het Jaak Pijpen die had afgedrukt.
"Overeuh wat gaat heteuh hier eigenlijk?", begon die zijn betoog.
Henri was bij de pinken en gaf de immer olijke Jaak van hetzelfde laken een broek.
Wat ons in staat stelde om de klassieke retoricus nog eens aan het werk te horen.
De klassieke retoricus kenmerkt zich,behalve door zijn kennis van de klassieken, vooral door het gebruik van de socratische vraag.
De vraag om tot een antwoord te komen.

Is het toedichten van een eigenschap aan de dwaze geen miskenning van de dwaasheid?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten