http://www.demorgen.be/opinie/de-overheid-krijgt-alle-bomen-niet-meer-weggesleept-a2156789/
De overheid krijgt alle bomen niet meer weggesleept
Er ligt een boom op de weg. Dat
dacht ik bij het filmpje van de Dokters van de Wereld. U weet wel, een
hoogzwangere vrouw met kind in Antwerpen-Centraal die urenlang genegeerd
werd tot Jan Verheyen met zijn filmploeg neerstreek. Dan haalde
iedereen zijn smartphone boven om selfiegewijs de sociale media te
bestormen. 'Waarom raakt de realiteit ons pas als ze wordt voorgesteld
als fictie?' was de boodschap.
Maar ik zag een boom op de weg. Dankzij de ontboezemingen van de passanten. Mensen die in weinig tot niets verschillen van u en ik, en een staalkaart gaven van onze eigen reacties op dergelijke taferelen. "Het is moeilijk om de eerste stap te zetten", "we kunnen niet het OCMW van de wereld spelen" of "het is de taak van de overheid om in te grijpen".
Beste mensen: er ligt een boom op de weg. Met die beeldspraak duidde Alexis de Tocqueville het verschil tussen een gemeenschap waar de overheid domineert en eentje waar de overheid het vrije initiatief aan de gemeenschap laat. In dat laatste geval associëren individuen zich spontaan. De ene haalt een bijl, de ander een zaag, een derde een span paarden en samen trekken ze de boom van de weg. Maar als de overheid in de plaats van de gemeenschap treedt, trekt elke burger individueel naar de burgemeester om te klagen dat het schandalig is dat de overheid niets doet aan die boom op de weg.
Dat noemde De Tocqueville het democratisch despotisme. Een systeem waarin een massa van gelijke individuen hun private behoeftes bevredigen, onder het alziend oog van een overheid die het leven van wieg tot graf reguleert. Een aangenaam leven, want de overheid verschaft alle voorzieningen: veiligheid, arbeid, huisvesting, ontspanning, cultuur,... Stapje voor stapje worden alle spontane gemeenschapsverbanden vervangen door overheidsinstellingen die het individu ontlasten van al zijn zorgen.
Maar het individu geraakt afgestompt en apathisch. Buiten de last van het denken en de moeite van het leven, blijft er niet veel meer over. Tot het individu zichzelf ontslaat van alle verantwoordelijkheid, en alles doorschuift naar de overheid. Er ligt een boom op de weg en het is een schande dat de overheid er niets aan doet.
De Tocqueville schreef het in de 19de eeuw. Maar je herkent het patroon in dat filmpje van Verheyen. Honderden keren zag ik in Antwerpen-Centraal die vrouw. Weliswaar niet exact die vrouw, maar mensen in vergelijkbare situaties. En net als de duizenden forenzen om mij heen schoof ik mijn verantwoordelijkheid door naar een anonieme bureaucratie. Wat ik zelf kan, kan de overheid beter.
Maar de overheid krijgt al de bomen niet meer weggesleept. Steeds meer belastingen, administratie en pagina's Staatsblad zijn het gevolg. We raken verstrikt in een web van schulden en regeltjes waar de bureaucratische eindverantwoordelijkheid onduidelijk is want verdeeld over tientallen instanties. En dan stappen we maar naar de rechter om die verantwoordelijkheid af te dwingen. Tot in het absurde. Het klimaat? Het is een schande dat...
De enige uitweg was volgens De Tocqueville de gemeenschap als buffer tussen staat en individu. Dat kostbare weefsel van gezinnen, scholen, lokale gemeenschappen,... die elk hun deel doen. Ieder voor zich en allen samen. De vraag is echter of wij nog bereid zijn de consequenties van ons handelen te aanvaarden. Of hebben wij het gewoon opgegeven en er ons bij neergelegd dat de overheid ons leven veel beter kan leiden dan dat wij dat zelf kunnen?
Maar ik zag een boom op de weg. Dankzij de ontboezemingen van de passanten. Mensen die in weinig tot niets verschillen van u en ik, en een staalkaart gaven van onze eigen reacties op dergelijke taferelen. "Het is moeilijk om de eerste stap te zetten", "we kunnen niet het OCMW van de wereld spelen" of "het is de taak van de overheid om in te grijpen".
Beste mensen: er ligt een boom op de weg. Met die beeldspraak duidde Alexis de Tocqueville het verschil tussen een gemeenschap waar de overheid domineert en eentje waar de overheid het vrije initiatief aan de gemeenschap laat. In dat laatste geval associëren individuen zich spontaan. De ene haalt een bijl, de ander een zaag, een derde een span paarden en samen trekken ze de boom van de weg. Maar als de overheid in de plaats van de gemeenschap treedt, trekt elke burger individueel naar de burgemeester om te klagen dat het schandalig is dat de overheid niets doet aan die boom op de weg.
Dat noemde De Tocqueville het democratisch despotisme. Een systeem waarin een massa van gelijke individuen hun private behoeftes bevredigen, onder het alziend oog van een overheid die het leven van wieg tot graf reguleert. Een aangenaam leven, want de overheid verschaft alle voorzieningen: veiligheid, arbeid, huisvesting, ontspanning, cultuur,... Stapje voor stapje worden alle spontane gemeenschapsverbanden vervangen door overheidsinstellingen die het individu ontlasten van al zijn zorgen.
Maar het individu geraakt afgestompt en apathisch. Buiten de last van het denken en de moeite van het leven, blijft er niet veel meer over. Tot het individu zichzelf ontslaat van alle verantwoordelijkheid, en alles doorschuift naar de overheid. Er ligt een boom op de weg en het is een schande dat de overheid er niets aan doet.
De Tocqueville schreef het in de 19de eeuw. Maar je herkent het patroon in dat filmpje van Verheyen. Honderden keren zag ik in Antwerpen-Centraal die vrouw. Weliswaar niet exact die vrouw, maar mensen in vergelijkbare situaties. En net als de duizenden forenzen om mij heen schoof ik mijn verantwoordelijkheid door naar een anonieme bureaucratie. Wat ik zelf kan, kan de overheid beter.
Maar de overheid krijgt al de bomen niet meer weggesleept. Steeds meer belastingen, administratie en pagina's Staatsblad zijn het gevolg. We raken verstrikt in een web van schulden en regeltjes waar de bureaucratische eindverantwoordelijkheid onduidelijk is want verdeeld over tientallen instanties. En dan stappen we maar naar de rechter om die verantwoordelijkheid af te dwingen. Tot in het absurde. Het klimaat? Het is een schande dat...
De enige uitweg was volgens De Tocqueville de gemeenschap als buffer tussen staat en individu. Dat kostbare weefsel van gezinnen, scholen, lokale gemeenschappen,... die elk hun deel doen. Ieder voor zich en allen samen. De vraag is echter of wij nog bereid zijn de consequenties van ons handelen te aanvaarden. Of hebben wij het gewoon opgegeven en er ons bij neergelegd dat de overheid ons leven veel beter kan leiden dan dat wij dat zelf kunnen?
Het staat er niet, maar het is het wel degelijk.
Een column over vrijheid.
Ook De Tocqueville besefte dat.
De passage waar Joachim Pohlmann op alludeert is terug te vinden in diens boek "Democracy in America" hoofdstuk 6
"Our contemporaries are constantly excited by two conflicting passions:
they want to be led, and they wish to remain free. As they cannot
destroy either the one or the other of these contrary propensities, they
strive to satisfy them both at once. They devise a sole, tutelary, and
all-powerful form of government, but elected by the people. They combine
the principle of centralization and that of popular sovereignty; this
gives them a respite: they console themselves for being in tutelage by
the reflection that they have chosen their own guardians. Every man
allows himself to be put in leading-strings, because he sees that it is
not a person or a class of persons, but the people at large who hold the
end of his chain. "
Het individu en zijn vrijheid, zijn absolute vrijheid.
Wat behelst die vrijheid?
Dat is problematisch.
Iedereen die de vrijheid poogt te vangen verliest ze.
"Mijn vrijheid eindigt waar de vrijheid van de andere begint".
Als dat waar zou zijn dan is mijn vrijheid geen vrijheid meer, ze is immers beëindigd.
Dit is een zeer moeilijke oefening.
Ook voor Alexis De Tocqueville.
"BEFORE finally closing the subject that I have now discussed, I should like to take a parting survey of all the different characteristics of modern society and appreciate at last the general influence to be exercised by the principle of equality upon the fate of mankind; but I am stopped by the difficulty of the task, and, in presence of so great a theme, my sight is troubled and my reason fails. ."
(hoofdstuk 8)
My reason fails...
Niet die van Joachim Pohlmann.
De gemeenschap als buffer tussen staat en individu.
Ik wil het hier niet hebben over de zogenaamde uitweg van De Tocqueville.
Zijn discours is wat mij betreft niet echt helder, "my sight is troubled".
Het gaat hier over de uitweg van Joachim Pohlmann.
Ik heb geen enkele voeling met zijn vraagstelling.
Voor hetzelfde geld kunnen "wij" ons de volgende vraag stellen:
"Of hebben wij het gewoon opgegeven en er ons bij neergelegd dat de gemeenschap ons leven veel beter kan leiden dan dat wij dat zelf kunnen?"
Dat is een veel te moeilijke vraag om te beantwoorden, geef toe.
Laten "we" het eenvoudig houden.
Joachim Pohlmann is woordvoerder van de N-VA, de woordvoerder van een partij die lid is van de overheid.
Een eenvoudige vraag voor Joachim Pohlmann:
"Zou het niet de ambitie van de overheid moeten zijn om de gemeenschap te vertegenwoordigen?"
Het individu en zijn vrijheid, zijn absolute vrijheid.
Wat behelst die vrijheid?
Dat is problematisch.
Iedereen die de vrijheid poogt te vangen verliest ze.
"Mijn vrijheid eindigt waar de vrijheid van de andere begint".
Als dat waar zou zijn dan is mijn vrijheid geen vrijheid meer, ze is immers beëindigd.
Dit is een zeer moeilijke oefening.
Ook voor Alexis De Tocqueville.
"BEFORE finally closing the subject that I have now discussed, I should like to take a parting survey of all the different characteristics of modern society and appreciate at last the general influence to be exercised by the principle of equality upon the fate of mankind; but I am stopped by the difficulty of the task, and, in presence of so great a theme, my sight is troubled and my reason fails. ."
(hoofdstuk 8)
My reason fails...
Niet die van Joachim Pohlmann.
De gemeenschap als buffer tussen staat en individu.
Ik wil het hier niet hebben over de zogenaamde uitweg van De Tocqueville.
Zijn discours is wat mij betreft niet echt helder, "my sight is troubled".
Het gaat hier over de uitweg van Joachim Pohlmann.
Ik heb geen enkele voeling met zijn vraagstelling.
Voor hetzelfde geld kunnen "wij" ons de volgende vraag stellen:
"Of hebben wij het gewoon opgegeven en er ons bij neergelegd dat de gemeenschap ons leven veel beter kan leiden dan dat wij dat zelf kunnen?"
Dat is een veel te moeilijke vraag om te beantwoorden, geef toe.
Laten "we" het eenvoudig houden.
Joachim Pohlmann is woordvoerder van de N-VA, de woordvoerder van een partij die lid is van de overheid.
Een eenvoudige vraag voor Joachim Pohlmann:
"Zou het niet de ambitie van de overheid moeten zijn om de gemeenschap te vertegenwoordigen?"
Geen opmerkingen:
Een reactie posten