Het gedicht van de liefde
sukkelde
onbedoeld
in de kier
"Zou ik het er niet proberen uit te vissen?",
dacht ik
"en dan gelijk de woorden wat afstoffen".
Ach wat zou het ook,
want
Het gedicht van de liefde
staat
niet
op papier
De twijfelaar.
Het bed geeft rust.
Ooit
was het bed een kersenbloesem.
Een bloei van nauwelijks een week,
om dan plaats te maken voor
de kers,
de pit,
de kerselaar,
het bed.
Nooit
ben ik zekerder
van wat ik wil
dan in die twijfelaar.
Omdat allicht
de bloesem
nog in dat bed ligt.
https://www.filosofie.nl/waarheid-is-geen-lichtschakelaar-tussen-vals-of-waar/
Door David Van Reybrouck op 6 mei 2025
De moeder van Gandhi was aanhanger van het jaïnisme, een Indiase leer die in de zesde eeuw voor onze jaartelling ontstond. Gandhi ontleende er twee concepten aan: ahimsa (radicale geweldloosheid) en anekanta (meerzijdigheid). Anekanta betekent letterlijk: ‘niet één zijde’. De leer van die niet-eenzijdigheid heet anekantavada. Jaïnisten geloven dat waarheid geen lichtschakelaar is tussen vals of waar, maar dat waarheid altijd vele kanten heeft, zoals een diamant. Het komt erop aan de beperktheid van je eigen perspectief te erkennen en nieuwsgierig te blijven naar andere perspectieven. Je moet de diamant kantelen.
Vorig jaar ontmoette ik de Brits-Indiase milieufilosoof Satish Kumar.
Tien jaar lang was hij een jaïnische monnik geweest. Vandaag de dag
pleit hij voor ‘biodiversiteit, culturele diversiteit en
waarheidsdiversiteit’. Bedoelde hij relativisme? Nee, dat niet. Waarheid
was gewoon meerzijdig, niemand bezat haar volledig. Dat inzicht komt
van pas, zeker nu autocratische politici het tegendeel beweren.
Volgens filosoof Hannah Arendt
was niet-eenzijdigheid de kern van de Atheense democratie. De publieke
ruimte was de plek ‘waar de burgers samenkomen’ en ‘alle dingen voor het
eerst in hun veelzijdigheid kunnen worden herkend’. Burgers waren meer
dan kiezers. ‘Cruciaal is dat men het vermogen kreeg om onderwerpen
werkelijk van verschillende kanten te bekijken – dus politiek.’
Een nieuwe "Denker der Nederlanden".
Een luie tekst.
Maar daar hoeft u zich niet over op te winden, het is een facet van de waarheid.