zondag 6 november 2011

Jan Terlouw

Jan Terlouw heeft een nieuw boek geschreven.
"Hoed je voor mensen die iets zeker weten"

Ik ga het niet lezen.
Bang voor de teleurstelling van wat ik misschien te lezen krijg, of bang voor de teleurstelling van wat ik misschien tussen de regels zal lezen.

Jan Terlouw in De Morgen over zijn jongste boek ‘Hoed u voor mensen die iets zeker weten’.
‘Iemand die iets zeker meent te weten, slaat de dialoog dood. Daar kun je niet mee praten. En het is gevaarlijk. Wie iets zeker weet, wil dat uitdragen. Desnoods met geweld op een ander : die moet en die zal dat ook weten. In religies zie je dag, het heeft vaak tot oorlogen geleid. Maar ook in de politiek. En het slaat zelfs kinderen dood die door hun ouders geindoctrineerd worden. Zo zit dat! Aan dat leven met dogma’s heb ik hoe langer hoe meer een hekel gekregen. Het leven is zoveel mooier, vrijer en vriendelijker als mensen dingen niét zeker weten.’
En toch is er niks mis met zekerheden. Vraag is op wat baseert iemand zich? Op analyse, (wetenschappelijk onderbouwde) lectuur en daaraan gekoppelde waardevrij intuïtief inzicht? Dan is het voor mij oké. Als men maar open staat om nieuwe inzichten, nieuwe onderzoeksresultaten of bevindingen van anderen onmiddellijk toe te laten en -indien nodig- de eigen zekerheid (gedeeltelijk) naar de prullenmand te verwijzen.
Absolute zekerheden bestaan niet, maar dat is geen reden om alles in vraag te stellen en af te wijzen.
M.a.w. het probleem is niet het paradigma zekerheid/weifel maar:

1. het conservatisme van menig mens die zich vastklampt aan wat ie ‘met zekerheid’ weet, ook als dat foutief blijkt;
2. de behoeften van velen aan een eensluidend gesloten vaststaand verhaal (of het nu een bijbel, koran, moraal of positivistische theorie is) waardoor starheid ontstaat jegens nieuwe ontwikkelingen of visies van anderen.

Bang om dergelijke "subtiliteiten" te lezen.
Zeker weten doen we niet, maar "juist" en "fout" bestaan, dat weten we wel zeker.

Tot nader order (laat het me vooral weten als ik het bij het verkeerde eind heb!) wil ik de titel blijven koesteren als een kleinood.
Ik ga voor mezelf een boek maken met een mooie rug, een boek met allemaal lege pagina's.
"Hoed je voor de mensen die iets zeker weten" druk ik op de rug.
En ik geef het boek een mooi plaatsje  naast "oorlogswinter", "oosterschelde windkracht 10" en "pjotr".
Het wordt zonder twijfel één van mijn lievelingsboeken, eentje om te lezen en te herlezen zoals men zegt.

"Mijn nieuwe boek gaat eigenlijk over de maakbare mens, over hoe we ons zo makkelijk laten beïnvloeden, ook in de verkeerde richting..."
Jan Terlouw in een interview in "de morgen".

En ik ga vergeten dat ik dat interview gelezen heb, zeker weten!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten